- 291
- 1000
- 1000
- 1000
ولایت و زیارت اهل بیت(ع)
سخنرانی آیت الله محمدتقی مصباح یزدی با موضوع «ولایت و زیارت اهل بیت(ع)»، سال 1386
شب اربعین را بهانهای قرار میدهیم تا شاید به پیشگاه سیدالشهداء علیه السلام راهی پیدا کنیم. بد نیست دربارهی سؤالاتی که در این زمینه مطرح میشود مقداری همفکری کنیم. میدانیم خدای متعال بر ما منت گذاشته و معرفت اهلبیت علیه السلام را به اندازهی ظرفیت و لیاقتمان به ما مرحمت کرده است. در پیشگاه الهی، معرفت، محبت و توسل به اهلبیت علیهم السلام جایگاه رفیعی دارد. معتقدیم که باید در فرح و سرورشان و هم چنین در عزا و حزنشان مشارکت داشته باشیم که این هم عبادت است و شاید از خیلی از عبادتها هم مؤثرتر باشد؛ هم از لحاظ وسعت برکت و هم از لحاظ عمق. اکنون سؤالاتی مطرح میشود، این که اصلاً چرا خدای متعال اینقدر به مسئلهی اهلبیت علیهم السلام به صورتهای مختلف اهتمام دارد؟ چه سری است که ولایتشان رکن ایمان است؟ چرا عبادت بدون ولایت آنها پذیرفته نمیشود؟ انسان برای تکاملش باید عبادت کند؛ وَ ما خَلَقْتُ الْجِنَّ وَ الْإِنْسَ إِلاّ لِیَعْبُدُونِ،؛ چرا در کنار نماز، قرائت قرآن یا سایر عبادات، یک کار هم همین عرض ارادت به پیشگاه اهلبیت علیهم السلام است؟ سرّ این که روی مسئلهی ولایت و شفاعت اهلبیت تکیه شده است چیست؟
یکی از بهترین راهها برای شناخت اشخاصی که دارای کمالات بالایی هستند شناخت آثارشان است. اگر آثار علمای بزرگ را ندیده بودیم، به عظمت مقام آنها پی نمیبردیم. شناختن آثار راهی است برای شناختن مؤثر. شناختن مخلوق راهی است برای شناختن خالق. هر قدر این مخلوق کاملتر، ممتازتر و برجستهتر باشد، انسان بهتر میتواند خالقش را بشناسد. اگر بدانیم خدا چه مخلوقات دارای کمالاتی آفریده است و چه شاهکارهایی در خلقت به کار برده که کاملترین این شاهکارها در وجود مقدس ائمهی معصومین و اهلبیت علیهم السلام ظهور کرده، آن وقت خدا را بهتر میشناسیم. این یک راه و یک دلیل برای این است که ما باید آنها را بشناسیم؛ که اگر نشناسیم باب بزرگی از معرفت خدا را به روی خودمان مسدود کردهایم. مگر ما خدا را از کجا میشناسیم؟! قرآن میگوید از راه دیدن شتر خدا را بشناسید؛ أَ فَلا یَنْظُرُونَ إِلَی الْإِبِلِ کَیْفَ خُلِقَتْ؛ این راه سادهای است برای اشخاص متعارف؛ ولی مسئله خیلی از اینها بالاتر است. در اینکه ما برای آمرزش گناهانمان به درِ خانهی پیغمبر اکرم و اهلبیت علیهم السلام برویم در خود قرآن تصریح شده است: وَ لَوْ أَنَّهُمْ إِذْ ظَلَمُوا أَنْفُسَهُمْ جأوکَ فَاسْتَغْفَرُوا اللّهَ وَ اسْتَغْفَرَ لَهُمُ الرَّسُولُ3. بهرههایی که ما در عالم تکوین داریم به طفیل وجود آنهاست. بعضی از این مطالب در زیارت جامعهی کبیره آمده است و این هم منتی است که اهلبیت علیهم السلام بر ما گذاشتهاند و اینها را به ما یاد دادهاند تا خودشان را بشناسیم. این نشانهی لطف و محبتشان است که اگر خودشان اینها را نفرموده بودند، چگونه عقلمان میرسید؟ بِکُمْ فَتَحَ اللَّهُ وَ بِکُمْ یَخْتِمُ وَ بِکُمْ یُنَزِّلُ الْغَیْثَ وَ بِکُمْ یُمْسِکُ السَّمَاءَ أَنْ تَقَعَ عَلَی الْأَرْضِ إِلَّا بِإِذْنِهِ وَ بِکُمْ یُنَفِّسُ الْهَمَّ وَ یَکْشِفُ الضُّرّ.َ خدا به شفاعت پیامبر اکرم و اهلبیت علیهم السلام گناهان مردم را میآمرزد و اگر کسی از رفتن به درِ خانهی اهلبیت امتناع کند، مشمول شفاعتشان نخواهد شد. خدا این راه را برای ما باز کرده است؛ دلیلش چیست؟ وَ إِذا قِیلَ لَهُمْ تَعالَوْا یَسْتَغْفِرْ لَکُمْ رَسُولُ اللّهِ لَوَّوْا رُؤسَهُمْ وَ رَأَیْتَهُمْ یَصُدُّونَ وَ هُمْ مُسْتَکْبِرُونَ؛ وقتی به منافقین گفته میشود که بیایید تا پیامبر(ص) برایتان استغفار کند، سرهایشان را تکان میدهند و میگویند: خودمان استغفار میکنیم؛ چرا به در خانهی پیامبر برویم؟ وَ رَأَیْتَهُمْ یَصُدُّونَ وَ هُمْ مُسْتَکْبِرُونَ؛؛ زورشان میآید و کسرِ شأنشان میشود! این استکبار، علی الله است. خداوند میفرماید: این راه را برای شما باز کردهام، چون شما به طور مستقیم لیاقت ندارید تا حرفتان را بشنوم، زیرا آن قدر پست و سیاه و آلودهاید. این راه برای این است که بیایید کمی پاکیزه و تطهیر و ذوب شوید. لیاقت پیدا کنید تا رحمت من شاملتان شود. اما میگویند: نمیخواهیم؛ لَوَّوْا رُؤسَهُمْ.؛ نتیجهی این استکبار این است که، سَواءٌ عَلَیْهِمْ أَسْتَغْفَرْتَ لَهُمْ أَمْ لَمْ تَسْتَغْفِرْ لَهُمْ لَنْ یَغْفِرَ اللّهُ لَهُمْ.؛ حالا اگر تو هم برایشان استغفار کنی فایده ندارد. تا این روح استکبار در آنها هست خدا هرگز اینها را نخواهد بخشید.
شب اربعین را بهانهای قرار میدهیم تا شاید به پیشگاه سیدالشهداء علیه السلام راهی پیدا کنیم. بد نیست دربارهی سؤالاتی که در این زمینه مطرح میشود مقداری همفکری کنیم. میدانیم خدای متعال بر ما منت گذاشته و معرفت اهلبیت علیه السلام را به اندازهی ظرفیت و لیاقتمان به ما مرحمت کرده است. در پیشگاه الهی، معرفت، محبت و توسل به اهلبیت علیهم السلام جایگاه رفیعی دارد. معتقدیم که باید در فرح و سرورشان و هم چنین در عزا و حزنشان مشارکت داشته باشیم که این هم عبادت است و شاید از خیلی از عبادتها هم مؤثرتر باشد؛ هم از لحاظ وسعت برکت و هم از لحاظ عمق. اکنون سؤالاتی مطرح میشود، این که اصلاً چرا خدای متعال اینقدر به مسئلهی اهلبیت علیهم السلام به صورتهای مختلف اهتمام دارد؟ چه سری است که ولایتشان رکن ایمان است؟ چرا عبادت بدون ولایت آنها پذیرفته نمیشود؟ انسان برای تکاملش باید عبادت کند؛ وَ ما خَلَقْتُ الْجِنَّ وَ الْإِنْسَ إِلاّ لِیَعْبُدُونِ،؛ چرا در کنار نماز، قرائت قرآن یا سایر عبادات، یک کار هم همین عرض ارادت به پیشگاه اهلبیت علیهم السلام است؟ سرّ این که روی مسئلهی ولایت و شفاعت اهلبیت تکیه شده است چیست؟
یکی از بهترین راهها برای شناخت اشخاصی که دارای کمالات بالایی هستند شناخت آثارشان است. اگر آثار علمای بزرگ را ندیده بودیم، به عظمت مقام آنها پی نمیبردیم. شناختن آثار راهی است برای شناختن مؤثر. شناختن مخلوق راهی است برای شناختن خالق. هر قدر این مخلوق کاملتر، ممتازتر و برجستهتر باشد، انسان بهتر میتواند خالقش را بشناسد. اگر بدانیم خدا چه مخلوقات دارای کمالاتی آفریده است و چه شاهکارهایی در خلقت به کار برده که کاملترین این شاهکارها در وجود مقدس ائمهی معصومین و اهلبیت علیهم السلام ظهور کرده، آن وقت خدا را بهتر میشناسیم. این یک راه و یک دلیل برای این است که ما باید آنها را بشناسیم؛ که اگر نشناسیم باب بزرگی از معرفت خدا را به روی خودمان مسدود کردهایم. مگر ما خدا را از کجا میشناسیم؟! قرآن میگوید از راه دیدن شتر خدا را بشناسید؛ أَ فَلا یَنْظُرُونَ إِلَی الْإِبِلِ کَیْفَ خُلِقَتْ؛ این راه سادهای است برای اشخاص متعارف؛ ولی مسئله خیلی از اینها بالاتر است. در اینکه ما برای آمرزش گناهانمان به درِ خانهی پیغمبر اکرم و اهلبیت علیهم السلام برویم در خود قرآن تصریح شده است: وَ لَوْ أَنَّهُمْ إِذْ ظَلَمُوا أَنْفُسَهُمْ جأوکَ فَاسْتَغْفَرُوا اللّهَ وَ اسْتَغْفَرَ لَهُمُ الرَّسُولُ3. بهرههایی که ما در عالم تکوین داریم به طفیل وجود آنهاست. بعضی از این مطالب در زیارت جامعهی کبیره آمده است و این هم منتی است که اهلبیت علیهم السلام بر ما گذاشتهاند و اینها را به ما یاد دادهاند تا خودشان را بشناسیم. این نشانهی لطف و محبتشان است که اگر خودشان اینها را نفرموده بودند، چگونه عقلمان میرسید؟ بِکُمْ فَتَحَ اللَّهُ وَ بِکُمْ یَخْتِمُ وَ بِکُمْ یُنَزِّلُ الْغَیْثَ وَ بِکُمْ یُمْسِکُ السَّمَاءَ أَنْ تَقَعَ عَلَی الْأَرْضِ إِلَّا بِإِذْنِهِ وَ بِکُمْ یُنَفِّسُ الْهَمَّ وَ یَکْشِفُ الضُّرّ.َ خدا به شفاعت پیامبر اکرم و اهلبیت علیهم السلام گناهان مردم را میآمرزد و اگر کسی از رفتن به درِ خانهی اهلبیت امتناع کند، مشمول شفاعتشان نخواهد شد. خدا این راه را برای ما باز کرده است؛ دلیلش چیست؟ وَ إِذا قِیلَ لَهُمْ تَعالَوْا یَسْتَغْفِرْ لَکُمْ رَسُولُ اللّهِ لَوَّوْا رُؤسَهُمْ وَ رَأَیْتَهُمْ یَصُدُّونَ وَ هُمْ مُسْتَکْبِرُونَ؛ وقتی به منافقین گفته میشود که بیایید تا پیامبر(ص) برایتان استغفار کند، سرهایشان را تکان میدهند و میگویند: خودمان استغفار میکنیم؛ چرا به در خانهی پیامبر برویم؟ وَ رَأَیْتَهُمْ یَصُدُّونَ وَ هُمْ مُسْتَکْبِرُونَ؛؛ زورشان میآید و کسرِ شأنشان میشود! این استکبار، علی الله است. خداوند میفرماید: این راه را برای شما باز کردهام، چون شما به طور مستقیم لیاقت ندارید تا حرفتان را بشنوم، زیرا آن قدر پست و سیاه و آلودهاید. این راه برای این است که بیایید کمی پاکیزه و تطهیر و ذوب شوید. لیاقت پیدا کنید تا رحمت من شاملتان شود. اما میگویند: نمیخواهیم؛ لَوَّوْا رُؤسَهُمْ.؛ نتیجهی این استکبار این است که، سَواءٌ عَلَیْهِمْ أَسْتَغْفَرْتَ لَهُمْ أَمْ لَمْ تَسْتَغْفِرْ لَهُمْ لَنْ یَغْفِرَ اللّهُ لَهُمْ.؛ حالا اگر تو هم برایشان استغفار کنی فایده ندارد. تا این روح استکبار در آنها هست خدا هرگز اینها را نخواهد بخشید.
تاکنون نظری ثبت نشده است