display result search
- 6030
- 1000
- 1000
- 1000
تفسیر ایه 38 - 41 سوره نجم
سخنرانی حجت الاسلام محسن قرائتی با موضوع تفسیر سوره نجم- آیه 41 - 38
أَلَّا تَزِرُ وَازِرَةٌ وِزْرَ أُخْرَى
وَأَن لَّیْسَ لِلْإِنسَانِ إِلَّا مَا سَعَى
وَأَنَّ سَعْیَهُ سَوْفَ یُرَى
ثُمَّ یُجْزَاهُ الْجَزَآءَ الْأَوْفَى
ترجمه
(در کتب آسمانى آمده است) هیچ کس بار دیگرى را به عهده نخواهد گرفت.
و اینکه براى انسان جز آنچه تلاش کرده، (بهره دیگرى) نیست.
و اینکه تلاش و سعى او را به زودى به وى بنمایند.
سپس جزاى کامل آن را به او بدهند.
آیات 38 تا 54، تعالیمِ کتابهاى ابراهیم و موسى است که مورد قبول اسلام است.
«وِزر» به معناى بار سنگین است و به گناه نیز که در حقیقت بار سنگینى است، گفته مىشود. «وزیر» کسى است که بار سنگین اداره مملکت را بر دوش مى گیرد.
خداوند توسط کارهاى نیک، بدىها را محو مىکند و یا با توبه و استغفار مى بخشد و یا بدىها را به خوبى تبدیل مى کند، امّا بارگناه کسى را به ناحق به دوش دیگرى قرار نمى دهد.
هنگامى که خلیفه دوم دستور داد زن حامله اى را که مرتکب زنا شده بود، سنگسار کنند، حضرت على (ع) فرمود: فرزندى که در شکم دارد چه گناهى کرده است و با تکیه به این آیه «و لاتزر وازرة وزر اخرى» فرمود: صبر کنید تا پس از زایمان حکم اجرا شود.
رسول خدا فرمود: گناه والدین زناکار بر عهده فرزندى که از زنا متولد شده نمى باشد و سپس آیه «لاتزر وازرة...» را تلاوت فرمودند.
سؤال: آیه «و أن لیس للانسان الاّ ما سعى» مى گوید: براى انسان بهره اى نیست مگر آنچه تلاش کرده باشد، در صورتى که در آیات و روایات دیگر مى خوانیم که انسان گاهى از طریق شفاعت، به بهشت وارد مى شود.
پاسخ: اولاّ این آیه در ردّ تفکّر جاهلى است که به یکدیگر مى گفتند: اگر فلان مبلغ را به من بدهى، من بار گناه تو را به عهده مى گیرم. قرآن کریم فرمود: هیچ کس بار گناه کسى را به عهده نمى گیرد و براى هر کس کار و تلاش خودش ثبت مى شود.
ثانیاً آیه، نظر به عدل الهى دارد نه فضل الهى، یعنى طبق عدل، باید کیفر و پاداش هر کس به مقدار تلاش او باشد، ولى خداوند از فضل خود مى تواند لطف کند و پاداش را بیشتر دهد و یا کیفر را کم کند. «و یزیدهم من فضله»
ثالثاً: اگر در روایات مىخوانیم که هرکس سنت خوب یا بدى را در جامعه پایهگذارى کند، در پاداش و کیفر تمام کسانى که آن راه را رفته اند، شریک است، این معنا با آیه «لیس للانسان الا ما سعى» منافاتى ندارد، زیرا ایجاد کننده خط حق و باطل نیز با واسطهى دلالت و راهنمایى یا ایجاد مقدّمات و امکانات یا تبلیغات و تشویقات و یا حمایتهاى دیگر مادى و معنوى، به طور غیر مستقیم نوعى تلاش کرده است و بهره گرفتن از آن پاداش بى جهت نیست، چنانکه اگر شخصى در خط صحیح نبود، مشمول شفاعت نمىشد.
در روایات مىخوانیم که انسان پس از مرگ از کارهاى نیک فرزند صالح خود یا کتاب و موقوفاتى که از او به یادگار مانده، کامیاب مى شود. و یا در بهشت، نسل صالح انسان به او ملحق مىشود. یا از کار خیرى که سفارش و وصیت کرده، بهرهمند مى شود.
در تمام این موارد گرچه انسان مستقیماً سعى و تلاشى نکرده، ولى غیر مستقیم از طریق تربیت فرزند صالح، وقف، وصیت یا کتاب خوبى که به یادگار گذاشته، نقش داشته است.
پیام ها
1- کیفر و پاداش الهى عادلانه است. «لاتزر وازرة وزر اُخرى»
2- به اتکاى دیگران، خود را گرفتار خلاف نکنید که آنان بار شما را به دوش نخواهند کشید. «لاتزر وازرة وزر اُخرى»
3- در عزل و نصبها، انحرافات بستگان و نزدیکان را به پاى مردم نگذارید.
«لا تزر وازرة وزر اُخرى»
4- هستى، میدان تلاش و کار و نتیجهگیرى است. «و أن لیس للانسان الاّ ما سعى»
5 - ما مکلّف به انجام وظیفه ایم، نه حصول نتیجه. سعى و تلاش وظیفه ماست. «الاّ ما سعى»
6- ایمان به بقاى عمل و نظام عادلانه کیفر و پاداش، انسان را در برابر رفتار خود، هم دلگرم و تشویق و هم محتاط و مسئول مى کند. «و انّ سعیه سوف یرى»
7- هیچ عملى در هستى محو نمى شود. «سعیه سوف یرى»
8 - نیکوکاران در دریافت پاداش کار خود، عجله نکنند. «سوف یرى»
9- دنیا، ظرفیّت جزاى کامل را ندارد و باید قیامتى باشد تا حق مطلب ادا شود. «ثم یجزاه الجزاء الاوفى»
10- اقدام انسان، با پاداشهاى بهترى پاسخ داده مى شود. «وَفّى... أوفى»
11- گرچه در دنیا نیز مجازاتهایى هست، امّا مجازات کامل در قیامت است. «الجزاء الاوفى»
12- قیامت داراى مراحل و مواقف متعدّدى است. (از کلمه «سوف» و «ثمّ» استفاده مى شود که مرحله شهود عمل با مرحله جزاى عمل متفاوت است.)
منبع: پایگاه درس هایی از قرآن
أَلَّا تَزِرُ وَازِرَةٌ وِزْرَ أُخْرَى
وَأَن لَّیْسَ لِلْإِنسَانِ إِلَّا مَا سَعَى
وَأَنَّ سَعْیَهُ سَوْفَ یُرَى
ثُمَّ یُجْزَاهُ الْجَزَآءَ الْأَوْفَى
ترجمه
(در کتب آسمانى آمده است) هیچ کس بار دیگرى را به عهده نخواهد گرفت.
و اینکه براى انسان جز آنچه تلاش کرده، (بهره دیگرى) نیست.
و اینکه تلاش و سعى او را به زودى به وى بنمایند.
سپس جزاى کامل آن را به او بدهند.
آیات 38 تا 54، تعالیمِ کتابهاى ابراهیم و موسى است که مورد قبول اسلام است.
«وِزر» به معناى بار سنگین است و به گناه نیز که در حقیقت بار سنگینى است، گفته مىشود. «وزیر» کسى است که بار سنگین اداره مملکت را بر دوش مى گیرد.
خداوند توسط کارهاى نیک، بدىها را محو مىکند و یا با توبه و استغفار مى بخشد و یا بدىها را به خوبى تبدیل مى کند، امّا بارگناه کسى را به ناحق به دوش دیگرى قرار نمى دهد.
هنگامى که خلیفه دوم دستور داد زن حامله اى را که مرتکب زنا شده بود، سنگسار کنند، حضرت على (ع) فرمود: فرزندى که در شکم دارد چه گناهى کرده است و با تکیه به این آیه «و لاتزر وازرة وزر اخرى» فرمود: صبر کنید تا پس از زایمان حکم اجرا شود.
رسول خدا فرمود: گناه والدین زناکار بر عهده فرزندى که از زنا متولد شده نمى باشد و سپس آیه «لاتزر وازرة...» را تلاوت فرمودند.
سؤال: آیه «و أن لیس للانسان الاّ ما سعى» مى گوید: براى انسان بهره اى نیست مگر آنچه تلاش کرده باشد، در صورتى که در آیات و روایات دیگر مى خوانیم که انسان گاهى از طریق شفاعت، به بهشت وارد مى شود.
پاسخ: اولاّ این آیه در ردّ تفکّر جاهلى است که به یکدیگر مى گفتند: اگر فلان مبلغ را به من بدهى، من بار گناه تو را به عهده مى گیرم. قرآن کریم فرمود: هیچ کس بار گناه کسى را به عهده نمى گیرد و براى هر کس کار و تلاش خودش ثبت مى شود.
ثانیاً آیه، نظر به عدل الهى دارد نه فضل الهى، یعنى طبق عدل، باید کیفر و پاداش هر کس به مقدار تلاش او باشد، ولى خداوند از فضل خود مى تواند لطف کند و پاداش را بیشتر دهد و یا کیفر را کم کند. «و یزیدهم من فضله»
ثالثاً: اگر در روایات مىخوانیم که هرکس سنت خوب یا بدى را در جامعه پایهگذارى کند، در پاداش و کیفر تمام کسانى که آن راه را رفته اند، شریک است، این معنا با آیه «لیس للانسان الا ما سعى» منافاتى ندارد، زیرا ایجاد کننده خط حق و باطل نیز با واسطهى دلالت و راهنمایى یا ایجاد مقدّمات و امکانات یا تبلیغات و تشویقات و یا حمایتهاى دیگر مادى و معنوى، به طور غیر مستقیم نوعى تلاش کرده است و بهره گرفتن از آن پاداش بى جهت نیست، چنانکه اگر شخصى در خط صحیح نبود، مشمول شفاعت نمىشد.
در روایات مىخوانیم که انسان پس از مرگ از کارهاى نیک فرزند صالح خود یا کتاب و موقوفاتى که از او به یادگار مانده، کامیاب مى شود. و یا در بهشت، نسل صالح انسان به او ملحق مىشود. یا از کار خیرى که سفارش و وصیت کرده، بهرهمند مى شود.
در تمام این موارد گرچه انسان مستقیماً سعى و تلاشى نکرده، ولى غیر مستقیم از طریق تربیت فرزند صالح، وقف، وصیت یا کتاب خوبى که به یادگار گذاشته، نقش داشته است.
پیام ها
1- کیفر و پاداش الهى عادلانه است. «لاتزر وازرة وزر اُخرى»
2- به اتکاى دیگران، خود را گرفتار خلاف نکنید که آنان بار شما را به دوش نخواهند کشید. «لاتزر وازرة وزر اُخرى»
3- در عزل و نصبها، انحرافات بستگان و نزدیکان را به پاى مردم نگذارید.
«لا تزر وازرة وزر اُخرى»
4- هستى، میدان تلاش و کار و نتیجهگیرى است. «و أن لیس للانسان الاّ ما سعى»
5 - ما مکلّف به انجام وظیفه ایم، نه حصول نتیجه. سعى و تلاش وظیفه ماست. «الاّ ما سعى»
6- ایمان به بقاى عمل و نظام عادلانه کیفر و پاداش، انسان را در برابر رفتار خود، هم دلگرم و تشویق و هم محتاط و مسئول مى کند. «و انّ سعیه سوف یرى»
7- هیچ عملى در هستى محو نمى شود. «سعیه سوف یرى»
8 - نیکوکاران در دریافت پاداش کار خود، عجله نکنند. «سوف یرى»
9- دنیا، ظرفیّت جزاى کامل را ندارد و باید قیامتى باشد تا حق مطلب ادا شود. «ثم یجزاه الجزاء الاوفى»
10- اقدام انسان، با پاداشهاى بهترى پاسخ داده مى شود. «وَفّى... أوفى»
11- گرچه در دنیا نیز مجازاتهایى هست، امّا مجازات کامل در قیامت است. «الجزاء الاوفى»
12- قیامت داراى مراحل و مواقف متعدّدى است. (از کلمه «سوف» و «ثمّ» استفاده مى شود که مرحله شهود عمل با مرحله جزاى عمل متفاوت است.)
منبع: پایگاه درس هایی از قرآن
کاربر مهمان