- 2835
- 1000
- 1000
- 1000
تفسیر آیه 51 سوره فصلت
سخنرانی حجت الاسلام محسن قرائتی با موضوع تفسیر سوره فصلت - آیه 51
وَإِذَآ أَنْعَمْنَا عَلَى الْإِنسَانِ أَعْرَضَ وَ نََا بِجَانِبِهِ وَإِذَا مَسَّهُ الشَّرُّ فَذُو دُعَآءٍ عَرِیضٍ
ترجمه
و هرگاه به انسان کافر نعمتى بخشیم، روى گرداند و خود را کنار کشد و هرگاه شرّى به او رسد پس دعایى طولانى کند.
کلمه «نَأى» به معناى دور شدن است؛ و هرگاه با واژه «جانب» بکار رود، کنایه از تکبّر و غرور است. «نأى بجانبه» یعنى به خاطر نعمت و رفاه مغرور شد و متکبرانه خود را کنار کشید. کلمه «عریض» به معناى پهن و کنایه از دعاى زیاد است.
سؤال: درآیه 49 خواندیم: «اذا مسّه الشرّ کان یؤوسا» همین که شرّى به انسان رسید دچار یأس مى شود ولى در این آیه مى فرماید: «اذا مسّه الشرّ فذو دعاء عریض» همین که شرّى به انسان رسد، دعایى طولانى دارد، سؤال این است که چگونه انسان مأیوس دعا مى کند؟
پاسخ: مفسّران به این پرسش، پاسخهاى متفاوتى دادهاند:
در تفسیر روح البیان چنین آمده است: بعضى مردم به هنگام گرفتارى مأیوس مىشوند و بعضى دیگر دعا مى کنند.
برخى در پاسخ این سؤال گفته اند: انسان از اسباب عادّى مأیوس مى شود ولى از خدا درخواست مى کند. ولى لحن آیه توبیخ است و یأس از اسباب عادّى و توجّه به خدا کار نیکویى است و توبیخ ندارد.
در تفسیر نمونه آمده است که انسان ابتدا دعا مى کند ولى کمکم مأیوس مى شود و این دعا و یأس در دو مرحله است.
شاید بتوان گفت که مراد از دعا، استمداد از خداوند نیست، بلکه همان یأس است که به صورت جزع و جیغ و ناله اظهار مى کند و هر دو آیه یک مسأله را مطرح مى کند لکن در یک جا مى فرماید: مأیوس است و در جاى دیگر مى فرماید: به خاطر یأس جیغ و داد مىزند، نظیر آیه «اذا مسّه الشر جزوعا»
پیام ها
1- رفاه یا سختى در میدان زندگى براى بروز و ظهور خصلتهاى آدمى و آفات روحى اوست. «اذا انعمنا... و اذا مسّه الشّر»
2- رفاه، مایه غفلت است. «انعمنا... اعرض»
3- نعمتها از خداست «انعمنا» ولى حوادث تلخ نتیجه عملکرد یا خصلتهاى بد خود انسان است. «مسّه الشّر» (شرّ به خدا نسبت داده نشده است)
4- انسان تربیت نشده کم ظرفیّت است. «اذا مسّه الشرّ فذو دعاء عریض»
5 - مشکلات و تنگناهاى زندگى در مقابل نعمتهاى اعطا شده از سوى خداوند به او اندک است. (براى نعمت کلمه «انعمنا» آمده، ولى براى شرّ کلمه «مسّه» آمده که به معناى تماس ساده است.)
منبع: پایگاه درس هایی از قرآن
وَإِذَآ أَنْعَمْنَا عَلَى الْإِنسَانِ أَعْرَضَ وَ نََا بِجَانِبِهِ وَإِذَا مَسَّهُ الشَّرُّ فَذُو دُعَآءٍ عَرِیضٍ
ترجمه
و هرگاه به انسان کافر نعمتى بخشیم، روى گرداند و خود را کنار کشد و هرگاه شرّى به او رسد پس دعایى طولانى کند.
کلمه «نَأى» به معناى دور شدن است؛ و هرگاه با واژه «جانب» بکار رود، کنایه از تکبّر و غرور است. «نأى بجانبه» یعنى به خاطر نعمت و رفاه مغرور شد و متکبرانه خود را کنار کشید. کلمه «عریض» به معناى پهن و کنایه از دعاى زیاد است.
سؤال: درآیه 49 خواندیم: «اذا مسّه الشرّ کان یؤوسا» همین که شرّى به انسان رسید دچار یأس مى شود ولى در این آیه مى فرماید: «اذا مسّه الشرّ فذو دعاء عریض» همین که شرّى به انسان رسد، دعایى طولانى دارد، سؤال این است که چگونه انسان مأیوس دعا مى کند؟
پاسخ: مفسّران به این پرسش، پاسخهاى متفاوتى دادهاند:
در تفسیر روح البیان چنین آمده است: بعضى مردم به هنگام گرفتارى مأیوس مىشوند و بعضى دیگر دعا مى کنند.
برخى در پاسخ این سؤال گفته اند: انسان از اسباب عادّى مأیوس مى شود ولى از خدا درخواست مى کند. ولى لحن آیه توبیخ است و یأس از اسباب عادّى و توجّه به خدا کار نیکویى است و توبیخ ندارد.
در تفسیر نمونه آمده است که انسان ابتدا دعا مى کند ولى کمکم مأیوس مى شود و این دعا و یأس در دو مرحله است.
شاید بتوان گفت که مراد از دعا، استمداد از خداوند نیست، بلکه همان یأس است که به صورت جزع و جیغ و ناله اظهار مى کند و هر دو آیه یک مسأله را مطرح مى کند لکن در یک جا مى فرماید: مأیوس است و در جاى دیگر مى فرماید: به خاطر یأس جیغ و داد مىزند، نظیر آیه «اذا مسّه الشر جزوعا»
پیام ها
1- رفاه یا سختى در میدان زندگى براى بروز و ظهور خصلتهاى آدمى و آفات روحى اوست. «اذا انعمنا... و اذا مسّه الشّر»
2- رفاه، مایه غفلت است. «انعمنا... اعرض»
3- نعمتها از خداست «انعمنا» ولى حوادث تلخ نتیجه عملکرد یا خصلتهاى بد خود انسان است. «مسّه الشّر» (شرّ به خدا نسبت داده نشده است)
4- انسان تربیت نشده کم ظرفیّت است. «اذا مسّه الشرّ فذو دعاء عریض»
5 - مشکلات و تنگناهاى زندگى در مقابل نعمتهاى اعطا شده از سوى خداوند به او اندک است. (براى نعمت کلمه «انعمنا» آمده، ولى براى شرّ کلمه «مسّه» آمده که به معناى تماس ساده است.)
منبع: پایگاه درس هایی از قرآن
تاکنون نظری ثبت نشده است