تفسیر آیه 42 سوره انفال

1 تعداد قطعات
8 دقیقه مدت قطعه
381 دریافت شده

پخش

نام سریالی : تفسیر سوره انفال

منو

توضیحات
قطعات
مشخصات
تصاویر

سخنرانی حجت الاسلام محسن قرائتی با موضوع تفسیر سوره انفال - آیه 42

إِذْ أَنتُم بِالْعُدْوَةِ الدُّنْیَا وَهُم بِالْعُدْوَةِ الْقُصْوَى‏ وَالرَّکْبُ أَسْفَلَ مِنکُمْ وَلَوْ تَوَاعَدتُّمْ لَاخْتَلَفْتُمْ فِى الْمِیعَدِ وَلَکِن لِّیَقْضِىَ اللَّهُ أَمْراً کَانَ مَفْعُولاً لِّیَهْلِکَ مَنْ هَلَکَ عَن بَیِّنَةٍ وَیَحْیَى‏ مَنْ حَىَّ عَن بَیِّنَةٍ وَإِنَّ اللَّهَ لَسَمِیعٌ عَلِیمٌ‏

ترجمه

(به یاد آورید) زمانى که شما در جانب پایین بودید و دشمنان در جانب بالا (بر شما برترى داشتند) و کاروان (تجارى ابوسفیان) از شما پایین ‏تر بود و اگر قرار قبلى (براى جنگ هم) مى ‏گذاشتید، به توافق نمى‏ رسیدید. (زیرا هم بالادست شما دشمن بود، هم پایین شما و شما بین دو صف مخالف بودید و هرگز تن به چنین جنگى نمى‏دادید.) ولى (خداوند شما را در برابر عمل انجام شده قرار داد) تا کارى را که خدا مى‏ خواست، تحقّق بخشد، تا هرکس (به گمراهى) هلاک مى‏ شود، از روى حجّت و آگاهى هلاک شود و هر کس (به هدایت) حیات یافت، از روى دلیل، حیات یابد و همانا خداوند شنوا و داناست.

کلمه‏ «عُدوَة» از «عَدو»، به معناى تجاوز کردن است، به حاشیه و اطراف اشیا که از حدّ وسط گذشته نیز گفته مى‏ شود. در این آیه، مراد از «عُدوة»، جانب واطراف است. کلمه‏ «دنیا» از «دُنُوّ»، به معناى پایین و نزدیک‏ تر، و «قُصوى» و «اَقصى‏»، به معناى دورتر است.
در جنگ بدر، کفّار نه تنها از نظر سلاح و تعداد نفرات و آمادگى روحى و جسمى برترى داشتند، بلکه از نظر منطقه‏ استقرار نیرو نیز برتر بودند و مى‏ توانستند از کنار دریاى احمر، راهى براى فرار پیدا کنند، ولى خداوند مسلمانان را که تنها به قصد مصادره‏ اموال کفّار آمده بودند، با آنان روبه رو ساخت و چاره ‏اى جز درگیرى نبود و تنها لطف خدا مسلمانان را به پیروزى رساند.
سیماى جنگ بدر
ترسیمى از جنگ بدر، در آیات ابتداى سوره تا کنون، امدادهاى الهى را بهتر نشان مى‏دهد:
1- در جنگ بدر شما به فکر مصادره‏ اموال بودید و آمادگى جنگى نداشتید. «تُوَدّون أن غیر ذات الشوکة تکون لکم» «آیه 7»
2- جنگ که پیش آمد، بعضى ناراحت بودید. «فریقاً من المؤمنین لکارهون» «آیه 5»
3- برخى از مرگ مى‏ ترسیدید. «کانّما یساقون الى الموت» «آیه 6»
4- پریشان بودید و استغاثه مى ‏کردید. «تستغیثون ربّکم» «آیه 9»
5 - براى تطهیر از ناپاکى‏ ها و سفت‏ شدن زمین ریگ‏ زار، باران فرستادیم. «آیه 11»
6- اطاعت کامل از فرمانده نداشتید. «قالوا سمعنا و هم لایسمعون» «آیه 21»
7- برخى از شما قبلاً خیانت کرده بودند. (مانند ابولبابه) «آیه 27»
8 - رهبرتان در معرض تهدیدها و توطئه‏ ها بود. «یمکر بک» «آیه 30»
9- اگر کار به اختیار شما مى‏ بود، با این همه مشکلات، به توافق نمى‏رسیدید. «لاختلفتم»
و نمونه ‏هاى دیگر که همه نشان مى دهد پیش‏آمد جنگ بدر، یک طرح الهى براى نمایش قدرت مسلمانان و ضربه ‏زدن به روحیّه‏ کفّار و مشرکان بوده است.
به همین دلیل در آیه‏ قبل، روز جنگ بدر، «روز فرقان» نامیده شد، زیرا آنقدر امدادهاى غیبى نازل شد که حقّ و حقیقت براى همه روشن شد و با این وصف، هرکس بى ‏توجّهى کرد، از روى عناد و لجاجت بود. «لیهلک مَن هلک عن بیّنة»

پیام ها
1- یادآورى حوادث گذشته و امدادهاى الهى و تحلیل و بررسى آنها لازم است. «اذ انتم...»
2- آنجا که خداوند بخواهد، همه‏ عوامل ضعف را بر طرف مى‏ کند. «لیقضى اللّه امراً کان مفعولا»
3- پیروزى مسلمانان در جنگ بدر، حجّتى روشن بر علیه شرک و دلیلى واضح بر حقّانیّت توحید و اسلام است. «لیقضى اللّه... لیهلک من هلک عن بیّنة ویحیى...»
4- هدایت و ایمان آگاهانه ارزشمند است، همان گونه که هلاکت و گمراهى آگاهانه بسیار زشت است. «لیهلک... عن بیّنة ویحیى... عن بیّنة»
5 - اسلام بر برهان و دلیل‏ هاى روشن استوار است و چنین مکتبى مایه‏ حیات است. «و یحیى من حىّ عن بیّنة»
6- خداوند از پیش پیروزى مسلمانان را رقم‏زده بود، لذا صحنه‏ ها و تصمیم ‏ها دگرگون شد، «لیقضى اللّه امراً کان مفعولا» از همین‏ جا مى‏ توان او را شناخت که به همه چیز شنوا و آگاه است. «انّ اللّه لسمیع علیم»

منبع: پایگاه درس هایی از قرآن