- 12678
- 1000
- 1000
- 1000
تفسیر آیه 1 سوره اسراء
سخنرانی حجت الاسلام محسن قرائتی با موضوع تفسیر سوره اسراء - آیه 1
سُبْحَنَ الَّذِى أَسْرَى بِعَبْدِهِ لَیْلًا مِّنَ الْمَسْجِدِ الْحَرَامِ إِلَى الْمَسْجِدِ الْأَقْصَا الَّذِى بَرَکْنَا حَوْلَهُ لِنُرِیَهُ مِنْ ءَایَتِنَآ إِنَّهُ هُوَ السَّمِیعُ الْبَصِیرُ
ترجمه
پاک و منزّه است آن (خدایى) که بنده اش را از مسجدالحرام تا مسجدالاقصى که اطرافش را برکت داده ایم شبانه بُرد، تا از نشانه هاى خود به او نشان دهیم. همانا او شنوا و بیناست.
معراج، مقدّس ترین سفر در طول تاریخ است، مسافرش پیامبر اسلام، فرودگاهش مسجدالحرام، گذرگاهش مسجد الاقصى، میزبانش خدا، هدف آن دیدن آیات الهى، سوغاتى اش اخبار آسمان ها و ملکوت و بالا بردن سطح فهم بشر از این دنیاى مادّى بوده است.
بر اساس روایات، پیامبر یک سال قبل از هجرت، پس از نماز مغرب در مسجدالحرام، از طریق مسجدالاقصى به وسیله «بُراق» به آسمان ها رفت و چون بازگشت، نماز صبح را در مسجدالحرام خواند.
معراج پیامبر، جسمانى و در بیدارى بوده، نه در خواب و با روح! و اصل آن از ضروریات دین و مورد اتّفاق همه فرقه هاى اسلامى است.
روایات متواتر و برخى دعاها و زیارتنامه ها هم به این مسأله اشاره دارد و در برخى احادیث، منکر آن کافر معرّفى شده است.
خداوند، حضرت آدم را از آسمان به زمین آورد، ولى حضرت رسول را از زمین به آسمان برد. پیامبر در آن شب، عوالم بالا، ملکوت آسمان ها و عجائب آفرینش را دیده و با انبیا ملاقات کردند. و احادیث قدسى در این سفر بر آن حضرت وارد شده است، رهبرى و ولایت على (ع) مطرح شد.
در این سفر، حضرت رسول، بهشت و جهنّم را دید، وضعیّت بهشتیان و نعمت هایشان و دوزخیان و عذاب هایشان از مشاهدات دیگر پیامبر بود. وقتى پیامبر داستان معراج را بیان فرمود، بعضى مردم کم ظرفیّت از دین برگشتند.
اشکال و جواب:
بعضى در مورد معراج و سفر آسمانى پیامبر، سؤال ها یا شبهه هایى را مطرح مى کنند، از قبیل اینکه: در فضاى بیرون جوّ، هوا نیست، گرماى سوزان و سرماى کشنده هست، مشکل بى وزنى وجود دارد، اشعّه هاى کیهانى خطرناک است، یک شب براى سیر در آسمان ها کوتاه است و اگر کسى بخواهد در فضا سیر کند، باید سرعتى شبیه سرعت نور یا بیشتر داشته باشد، براى فرار از جاذبه باید سرعتى معادل 40000 کیلومتر در ساعت داشت و امثال اینها.
پاسخ اجمالى شبهات این است: اصل معراج در قرآن و روایات متواتر آمده و آنچه مهم است، ایمان به اصل آن است و ایمان به جزئیّاتش ضرورى نیست. از طرفى معجزه باید عقلاً محال نباشد و چون معراج از معجزات پیامبراسلام است، مشمول قواعد کلّى همه معجزات مى شود.
بقیّه مشکلات و شبهات نیز با توجّه به قدرت الهى قابل حلّ است. علاوه برآنکه امروزه که انسان، هواپیما و قمر مصنوعى و سفینه هاى فضایى به کرات دیگر مى فرستد، پذیرفتن معراج آسان است.
چنانکه قرآن، جا به جایى تخت بلقیس را از کشورى به کشور دیگر در یک چشم به هم زدن مطرح مى کند که این مسأله، مشکل طىّ مسافت را حلّ مى کند.
در تفسیر فرقان آمده است: شب میلاد، شب معراج، شب بعثت، شب هجرت، شب ورود به مدینه و شب رحلت پیامبر، همه، شب دوشنبه بوده است. البتّه بعضى روایات، مجعول است، مثل مشاهده خدا در حال جسم بودن، و برخى قابل قبول است با توجیه و تأویل، مانند: دیدار اهل بهشت و جهنّم و برخى هم بدون تأویل، پذیرفتنى است.
پیام ها
1- معراج، لغو نیست، بلکه اسرارى قابل توجّه دارد. «سبحان الّذى اسرى...»
2- معراج، اردوى خصوصى و بازدید علمى پیامبر بود، وگرنه خداوند بى مکان است. «سبحان الّذى اسرى...»
3- عبودیّت، مقدّمه پرواز است و عروج، بى خروج از صفات رذیله، ممکن نیست. «أسرى بعَبده»
4- انسان اگر هم به معراج برود، باز «عبد» است. پس درباره اولیاى خدا غلوّ نکنیم. «أسرى بعَبده»
5 - عبودیّت، از افتخارات پیامبر و زمینه دریافت هاى الهى اوست. «بعَبده»
6- پیامبرى که امتّش در آینده از فضانوردان نیز خواهند بود، لازم است به معراج و سفر آسمانى رفته باشد. «أسرى بعبده»
7- براى قرب به خدا، شب بهترین وقت است. «أسرى... لیلاً»
8 - شب معراج، شب بسیار مهمى است. «لیلاً» نکره آمده است.
9- اگر استعداد و شایستگى باشد، پرواز یکشبه انجام مى گیرد. «أسرى بعبده لیلاً»
10- مسجد، بهترین سکوى پرواز معنوى مؤمن است. «من المسجد»
11- مسجد باید محور کارهاى ما باشد. «من المسجدالحرام الى المسجدالاقصى»
12- حرکت هاى مقدّس، باید از راه هاى مقدّس باشد. «أسرى... من المسجد»
13- سرسبزى و برکات، باید بر محور مسجد باشد. «المسجد... بارَکنا حَوله»
14- بیت المقدّس و حوالى آن، محلّ نزول برکات آسمانى، مقّر پیامبران و فرودگاه فرشتگان در تاریخ بوده است. «بارکنا حَوله»
15- ظرفیّت علمى انسان، از دانستنى هاى زمین بیشتر و شگفتى هاى آسمان نیز از زمین بیشتر است. «أسرى... لنُریَه من آیاتنا»
16- هدف معراج، کسب معرفت و رشد معنوى بود. «لنُریَه من آیاتنا»
17- آیات الهى آن قدر بى انتهاست که رسول خدا نیز توان دستیابى به همه آنها را ندارد. «من آیاتنا»
18- خداوند، به مخالفان هشدار مى دهد که آنان را مى بیند و سخنان شان را مى شنود. «السّمیع البصیر»
سُرى» به معناى سیر و حرکت شبانه است.
توضیحات
سیماى سوره اِسراء
سوره «اِسراء»، یکصد و یازده آیه دارد و بنابر قول مشهور مکّى است. البتّه بعضى پنج آیه 26، 32، 33، 57 و 78 را مدنى مى دانند.
این سوره؛ به جهت کلمه اوّل آن، «سبحان» وبه خاطر ماجراى معراج، «اِسراء» و به سبب بازگویى داستان بنى اسرائیل، «بنى اسرائیل» نامگذارى شده است.
در این سوره همچون دیگر سوره هاى مکّى، موضوعاتى از قبیل: توحید، معاد، نصایح سودمند و مبارزه با هرگونه شرک، ظلم و انحراف، سنّت ها وقوانین فردى واجتماعى در تاریخ، تاریخچه آدم و ابلیس، پیامبر اسلام و موقعیّت آن حضرت در مکّه، بیان شده است. از مسائل عمده و قابل توجّه در این سوره، معراج حضرت رسول است.
شروع سوره با «تسبیح» خداست و پایان آن با «حمد» و ستایش او.
در روایات به تلاوت این سوره در شب هاى جمعه سفارش شده و از جمله فوائد آن، دیدار امام زمان (عج) دانسته شده است.
امام صادق (ع) فرمودند: «من قرء سورة بنى اسرائیل فى کل لیلة جمعة لم یمت حتّى یدرک القائم و یکون من اصحابه». تفسیر نمونه.
منبع: پایگاه درس هایی از قرآن
سُبْحَنَ الَّذِى أَسْرَى بِعَبْدِهِ لَیْلًا مِّنَ الْمَسْجِدِ الْحَرَامِ إِلَى الْمَسْجِدِ الْأَقْصَا الَّذِى بَرَکْنَا حَوْلَهُ لِنُرِیَهُ مِنْ ءَایَتِنَآ إِنَّهُ هُوَ السَّمِیعُ الْبَصِیرُ
ترجمه
پاک و منزّه است آن (خدایى) که بنده اش را از مسجدالحرام تا مسجدالاقصى که اطرافش را برکت داده ایم شبانه بُرد، تا از نشانه هاى خود به او نشان دهیم. همانا او شنوا و بیناست.
معراج، مقدّس ترین سفر در طول تاریخ است، مسافرش پیامبر اسلام، فرودگاهش مسجدالحرام، گذرگاهش مسجد الاقصى، میزبانش خدا، هدف آن دیدن آیات الهى، سوغاتى اش اخبار آسمان ها و ملکوت و بالا بردن سطح فهم بشر از این دنیاى مادّى بوده است.
بر اساس روایات، پیامبر یک سال قبل از هجرت، پس از نماز مغرب در مسجدالحرام، از طریق مسجدالاقصى به وسیله «بُراق» به آسمان ها رفت و چون بازگشت، نماز صبح را در مسجدالحرام خواند.
معراج پیامبر، جسمانى و در بیدارى بوده، نه در خواب و با روح! و اصل آن از ضروریات دین و مورد اتّفاق همه فرقه هاى اسلامى است.
روایات متواتر و برخى دعاها و زیارتنامه ها هم به این مسأله اشاره دارد و در برخى احادیث، منکر آن کافر معرّفى شده است.
خداوند، حضرت آدم را از آسمان به زمین آورد، ولى حضرت رسول را از زمین به آسمان برد. پیامبر در آن شب، عوالم بالا، ملکوت آسمان ها و عجائب آفرینش را دیده و با انبیا ملاقات کردند. و احادیث قدسى در این سفر بر آن حضرت وارد شده است، رهبرى و ولایت على (ع) مطرح شد.
در این سفر، حضرت رسول، بهشت و جهنّم را دید، وضعیّت بهشتیان و نعمت هایشان و دوزخیان و عذاب هایشان از مشاهدات دیگر پیامبر بود. وقتى پیامبر داستان معراج را بیان فرمود، بعضى مردم کم ظرفیّت از دین برگشتند.
اشکال و جواب:
بعضى در مورد معراج و سفر آسمانى پیامبر، سؤال ها یا شبهه هایى را مطرح مى کنند، از قبیل اینکه: در فضاى بیرون جوّ، هوا نیست، گرماى سوزان و سرماى کشنده هست، مشکل بى وزنى وجود دارد، اشعّه هاى کیهانى خطرناک است، یک شب براى سیر در آسمان ها کوتاه است و اگر کسى بخواهد در فضا سیر کند، باید سرعتى شبیه سرعت نور یا بیشتر داشته باشد، براى فرار از جاذبه باید سرعتى معادل 40000 کیلومتر در ساعت داشت و امثال اینها.
پاسخ اجمالى شبهات این است: اصل معراج در قرآن و روایات متواتر آمده و آنچه مهم است، ایمان به اصل آن است و ایمان به جزئیّاتش ضرورى نیست. از طرفى معجزه باید عقلاً محال نباشد و چون معراج از معجزات پیامبراسلام است، مشمول قواعد کلّى همه معجزات مى شود.
بقیّه مشکلات و شبهات نیز با توجّه به قدرت الهى قابل حلّ است. علاوه برآنکه امروزه که انسان، هواپیما و قمر مصنوعى و سفینه هاى فضایى به کرات دیگر مى فرستد، پذیرفتن معراج آسان است.
چنانکه قرآن، جا به جایى تخت بلقیس را از کشورى به کشور دیگر در یک چشم به هم زدن مطرح مى کند که این مسأله، مشکل طىّ مسافت را حلّ مى کند.
در تفسیر فرقان آمده است: شب میلاد، شب معراج، شب بعثت، شب هجرت، شب ورود به مدینه و شب رحلت پیامبر، همه، شب دوشنبه بوده است. البتّه بعضى روایات، مجعول است، مثل مشاهده خدا در حال جسم بودن، و برخى قابل قبول است با توجیه و تأویل، مانند: دیدار اهل بهشت و جهنّم و برخى هم بدون تأویل، پذیرفتنى است.
پیام ها
1- معراج، لغو نیست، بلکه اسرارى قابل توجّه دارد. «سبحان الّذى اسرى...»
2- معراج، اردوى خصوصى و بازدید علمى پیامبر بود، وگرنه خداوند بى مکان است. «سبحان الّذى اسرى...»
3- عبودیّت، مقدّمه پرواز است و عروج، بى خروج از صفات رذیله، ممکن نیست. «أسرى بعَبده»
4- انسان اگر هم به معراج برود، باز «عبد» است. پس درباره اولیاى خدا غلوّ نکنیم. «أسرى بعَبده»
5 - عبودیّت، از افتخارات پیامبر و زمینه دریافت هاى الهى اوست. «بعَبده»
6- پیامبرى که امتّش در آینده از فضانوردان نیز خواهند بود، لازم است به معراج و سفر آسمانى رفته باشد. «أسرى بعبده»
7- براى قرب به خدا، شب بهترین وقت است. «أسرى... لیلاً»
8 - شب معراج، شب بسیار مهمى است. «لیلاً» نکره آمده است.
9- اگر استعداد و شایستگى باشد، پرواز یکشبه انجام مى گیرد. «أسرى بعبده لیلاً»
10- مسجد، بهترین سکوى پرواز معنوى مؤمن است. «من المسجد»
11- مسجد باید محور کارهاى ما باشد. «من المسجدالحرام الى المسجدالاقصى»
12- حرکت هاى مقدّس، باید از راه هاى مقدّس باشد. «أسرى... من المسجد»
13- سرسبزى و برکات، باید بر محور مسجد باشد. «المسجد... بارَکنا حَوله»
14- بیت المقدّس و حوالى آن، محلّ نزول برکات آسمانى، مقّر پیامبران و فرودگاه فرشتگان در تاریخ بوده است. «بارکنا حَوله»
15- ظرفیّت علمى انسان، از دانستنى هاى زمین بیشتر و شگفتى هاى آسمان نیز از زمین بیشتر است. «أسرى... لنُریَه من آیاتنا»
16- هدف معراج، کسب معرفت و رشد معنوى بود. «لنُریَه من آیاتنا»
17- آیات الهى آن قدر بى انتهاست که رسول خدا نیز توان دستیابى به همه آنها را ندارد. «من آیاتنا»
18- خداوند، به مخالفان هشدار مى دهد که آنان را مى بیند و سخنان شان را مى شنود. «السّمیع البصیر»
سُرى» به معناى سیر و حرکت شبانه است.
توضیحات
سیماى سوره اِسراء
سوره «اِسراء»، یکصد و یازده آیه دارد و بنابر قول مشهور مکّى است. البتّه بعضى پنج آیه 26، 32، 33، 57 و 78 را مدنى مى دانند.
این سوره؛ به جهت کلمه اوّل آن، «سبحان» وبه خاطر ماجراى معراج، «اِسراء» و به سبب بازگویى داستان بنى اسرائیل، «بنى اسرائیل» نامگذارى شده است.
در این سوره همچون دیگر سوره هاى مکّى، موضوعاتى از قبیل: توحید، معاد، نصایح سودمند و مبارزه با هرگونه شرک، ظلم و انحراف، سنّت ها وقوانین فردى واجتماعى در تاریخ، تاریخچه آدم و ابلیس، پیامبر اسلام و موقعیّت آن حضرت در مکّه، بیان شده است. از مسائل عمده و قابل توجّه در این سوره، معراج حضرت رسول است.
شروع سوره با «تسبیح» خداست و پایان آن با «حمد» و ستایش او.
در روایات به تلاوت این سوره در شب هاى جمعه سفارش شده و از جمله فوائد آن، دیدار امام زمان (عج) دانسته شده است.
امام صادق (ع) فرمودند: «من قرء سورة بنى اسرائیل فى کل لیلة جمعة لم یمت حتّى یدرک القائم و یکون من اصحابه». تفسیر نمونه.
منبع: پایگاه درس هایی از قرآن
کاربر مهمان
کاربر مهمان