- 3064
- 1000
- 1000
- 1000
تفسیر آیه 1 - 7 سوره مرسلات
سخنرانی حجت الاسلام محسن قرائتی با موضوع تفسیر سوره مرسلات- آیه 1 - 7
وَ الْمُرْسَلاَتِ عُرْفاً
فَالْعَاصِفَاتِ عَصْفاً
وَ النَّاشِرَاتِ نَشْراً
فَالْفَارِقَاتٍ فَرْقاً
فَالْمُلْقِیَاتِ ذِکْراً
عُذْراً أَوْ نُذْراً
إِنَّمَا تُوعَدُونَ لَوَاقِعٌ
ترجمه
به فرستادههاى پى در پى سوگند.
پس به طوفانهاى سهمگین (سوگند).
به نشردهندگانى (که حق را به نیکویى) نشر مىدهند سوگند.
پس آنان که به طور کامل (بین حق و باطل) فرق مىگذارند.
پس به القا کنندگان ذکر (و وحى به پیامبران).
براى (رفع) عذر یا هشدار و انذار.
همانا آنچه وعده داده مىشوید، واقع شدنى است.
کلمه «عُرف» به معناى پى در پى است و به یال اسب که موهاى ردیف دارد، عُرْف گویند. این واژه به معناى نیک و پسندیده نیز آمده و کلمهى «معروف» از آن است.
براى امورى که در پنج آیه اول این سوره به آنها سوگند یاد شده، یعنى «المرسلات، العاصفات، الناشرات، الفارقات و الملقیات»، سه تفسیر بیان شده است:
الف: برخى از مفسران عقیده دارند مراد از آنها انواع بادها و طوفانها است؛
ب: برخى عقیده دارند که مراد از آنها انواع فرشتگان است؛
ج: برخى عقیده دارند که آیات اول و دوم مربوط به باد و طوفان و آیات سوم تا پنجم مربوط به فرشتگان است و این تفکیک به خاطر نوع حرف عطف است، زیرا حرف «واو» در اول آیه نشانه جدایى و حرف «فاء» در اول آیه نشانه اتصال است.
«العاصفات» جمع «عاصف» به معناى باد شکننده و سخت است، چنانکه در آیه 12 سوره یونس مىخوانیم: «ریح عاصف» و کلمه «عصف» به معناى تندباد است، مانند: «کعصفٍ مأکول»، «والحبّ ذو العصف»
اگر مراد از «عاصفات» را فرشتگان بدانیم، معناى آیه چنین است که فرشتگان، فرمان الهى را با شدّت و سرعت انجام مىدهند. نظیر آیاتى که مىفرماید: «یفعلون ما یؤمرون» و یا «هم بامره یعملون».
در کنار هم آمدن سوگند به بادها و فرشتگان، شاید به خاطر شباهت میان باد و فرشته باشد، از این نظر که هر دو لطیف و سریعاند و در آفرینش و تدبیر امور نقش دارند.
کلمه «ملقیات» به صورت جمع آمده است، شاید به خاطر آن که گاهى فرشتگان دیگرى همراه فرشته وحى یعنى جبرئیل نازل مىشوند و شاید به خاطر آن باشد که گاهى فرشته و گاهى افراد و امور دیگر وسیله تذکر انسان شده و مسایلى را به انسان القا مىکنند.
خداوند متعال باید حجّت را بر مردم تمام کند و جلوى بهانهها و عذرتراشىها را بگیرد. «عذراً». در آیه 134 سوره طه نیز مىخوانیم: اگر قبل از آمدن انبیا مردم را هلاک کنیم، عذر خواهند آورد و مىگویند: چراپیش از این پیامبرى نفرستاد تا ما از او پیروى کنیم و گرفتار نشویم.
در صفات سه گانه ناشرات، فارقات و ملقیات یک سیر طبیعى وجود دارد. یعنى ابتدا باید فرشتگانى معارف را گسترش دهند: «الناشرات»، سپس در سایه آن، حق و باطل و حلال و حرام از هم جدا شوند: «الفارقات» و به دنبال آن، ذکر القا شود. «فالملقیات ذکراً»
پیام ها
1- آنچه از جانب خداوند فرستاده مى شود، مقدّس و قابل سوگند خوردن است. «والمرسلات»
2- الطاف خداوند، دائمى و مستمر است. «والمرسلات عرفا»
3- آنچه از جانب خداوند نازل مىشود، خیر است.«والمرسلات عرفا»
4- در نظام آفرینش، حتّى وزش باد به طور تصادفى نیست، بلکه آفریدگار جهان، آن را مى فرستد. «المرسلات»
5 - مأموریّتهاى مهم، باید به سرعت انجام شود. «عصفاً»
6- در جهانبینى الهى، نرمى و سختى هر کدام به جاى خود ارزشمند است. «عرفاً... عصفاً»
7- توسعه و گسترش به معناى نادیده گرفتن اصول و چارچوب نیست. «والناشرات نشراً فالفارقات فرقاً»
8 - در نظام هستى کارها تقسیم شده و هر کارى به فرد یا گروهى سپرده شده و این رمز مدیریّت موفق است. «المرسلات، الناشرات، الفارقات»
9- در نظام الهى، تکوین و تشریع در کنار یکدیگرند. «والمرسلات... فالملقیات ذکراً»
10- در مأموریّتهاى ارشادى باید مطلب به مخاطبان تفهیم شود. «فالملقیات ذکراً»
11- هرگونه ذکر، الهام، علم و خطور حق از سوى خداوند است. «فالملقیات ذکراً»
12- خداوند با تفاوتهایى که میان حق و باطل قرار داده، هم اتمام حجّت کرده است: «عذراً» و هم هشدار مىدهد. «نُذراً»
13- در مأموریّتهاى ارشادى، باید راه بهانه جویى مسدود شود. «عذراً او نذراً»
14- براى امور مهم همچون وقوع قیامت، سوگندهاى متعدّد مفید و راهگشا است. «والمرسلات، فالعاصفات، والناشرات، فالفارقات، فالملقیات، انّما توعدون لواقع»
15- انسان در مورد قیامت، دائماً نیاز به تذکّر و یادآورى دارد. «فالملقیات ذکراً... انّما توعدون لواقع»
این معنا در صورتى استفاده مى شود که کلمه «عُرف» را به معناى پى در پى بدانیم.
در صورتى که کلمه «عُرف» را به معناى خیر و نیکى بدانیم، نظیر آیه «وأمر بالعرف».
توضیحات
سیماى سوره مرسلات
این سوره پنجاه آیه دارد و در مکّه نازل شده است.
نام سوره برگرفته از آیه اول است که با «مرسلات» آغاز شده است و مراد از آن، فرشتگانى هستند که از سوى خداوند براى انجام امور مختلف، فرستاده مىشوند.
این سوره نظیر سوره هاى انبیاء، قمر حج، واقعه، حاقّه، قیامت، نباء، تکویر، انفطار، انشقاق، غاشیة, قارعه و زلزال با آیات مربوط به معاد شروع شده است.
چنانکه مانند سوره هاى فاطر، ذاریات و نازعات با سوگند به فرشتگان آغاز شده است.
در این سوره، آیه «ویل یومئذ للمکذّبین» ده مرتبه تکرار شده، همان گونه که در سوره الرّحمن آیه «فباىّ آلاء ربّکما تکذّبان» ودر سوره قمر آیه «فکیف کان عذابى و نذر» تکرار شده است.
منبع: پایگاه درس هایی از قرآن
وَ الْمُرْسَلاَتِ عُرْفاً
فَالْعَاصِفَاتِ عَصْفاً
وَ النَّاشِرَاتِ نَشْراً
فَالْفَارِقَاتٍ فَرْقاً
فَالْمُلْقِیَاتِ ذِکْراً
عُذْراً أَوْ نُذْراً
إِنَّمَا تُوعَدُونَ لَوَاقِعٌ
ترجمه
به فرستادههاى پى در پى سوگند.
پس به طوفانهاى سهمگین (سوگند).
به نشردهندگانى (که حق را به نیکویى) نشر مىدهند سوگند.
پس آنان که به طور کامل (بین حق و باطل) فرق مىگذارند.
پس به القا کنندگان ذکر (و وحى به پیامبران).
براى (رفع) عذر یا هشدار و انذار.
همانا آنچه وعده داده مىشوید، واقع شدنى است.
کلمه «عُرف» به معناى پى در پى است و به یال اسب که موهاى ردیف دارد، عُرْف گویند. این واژه به معناى نیک و پسندیده نیز آمده و کلمهى «معروف» از آن است.
براى امورى که در پنج آیه اول این سوره به آنها سوگند یاد شده، یعنى «المرسلات، العاصفات، الناشرات، الفارقات و الملقیات»، سه تفسیر بیان شده است:
الف: برخى از مفسران عقیده دارند مراد از آنها انواع بادها و طوفانها است؛
ب: برخى عقیده دارند که مراد از آنها انواع فرشتگان است؛
ج: برخى عقیده دارند که آیات اول و دوم مربوط به باد و طوفان و آیات سوم تا پنجم مربوط به فرشتگان است و این تفکیک به خاطر نوع حرف عطف است، زیرا حرف «واو» در اول آیه نشانه جدایى و حرف «فاء» در اول آیه نشانه اتصال است.
«العاصفات» جمع «عاصف» به معناى باد شکننده و سخت است، چنانکه در آیه 12 سوره یونس مىخوانیم: «ریح عاصف» و کلمه «عصف» به معناى تندباد است، مانند: «کعصفٍ مأکول»، «والحبّ ذو العصف»
اگر مراد از «عاصفات» را فرشتگان بدانیم، معناى آیه چنین است که فرشتگان، فرمان الهى را با شدّت و سرعت انجام مىدهند. نظیر آیاتى که مىفرماید: «یفعلون ما یؤمرون» و یا «هم بامره یعملون».
در کنار هم آمدن سوگند به بادها و فرشتگان، شاید به خاطر شباهت میان باد و فرشته باشد، از این نظر که هر دو لطیف و سریعاند و در آفرینش و تدبیر امور نقش دارند.
کلمه «ملقیات» به صورت جمع آمده است، شاید به خاطر آن که گاهى فرشتگان دیگرى همراه فرشته وحى یعنى جبرئیل نازل مىشوند و شاید به خاطر آن باشد که گاهى فرشته و گاهى افراد و امور دیگر وسیله تذکر انسان شده و مسایلى را به انسان القا مىکنند.
خداوند متعال باید حجّت را بر مردم تمام کند و جلوى بهانهها و عذرتراشىها را بگیرد. «عذراً». در آیه 134 سوره طه نیز مىخوانیم: اگر قبل از آمدن انبیا مردم را هلاک کنیم، عذر خواهند آورد و مىگویند: چراپیش از این پیامبرى نفرستاد تا ما از او پیروى کنیم و گرفتار نشویم.
در صفات سه گانه ناشرات، فارقات و ملقیات یک سیر طبیعى وجود دارد. یعنى ابتدا باید فرشتگانى معارف را گسترش دهند: «الناشرات»، سپس در سایه آن، حق و باطل و حلال و حرام از هم جدا شوند: «الفارقات» و به دنبال آن، ذکر القا شود. «فالملقیات ذکراً»
پیام ها
1- آنچه از جانب خداوند فرستاده مى شود، مقدّس و قابل سوگند خوردن است. «والمرسلات»
2- الطاف خداوند، دائمى و مستمر است. «والمرسلات عرفا»
3- آنچه از جانب خداوند نازل مىشود، خیر است.«والمرسلات عرفا»
4- در نظام آفرینش، حتّى وزش باد به طور تصادفى نیست، بلکه آفریدگار جهان، آن را مى فرستد. «المرسلات»
5 - مأموریّتهاى مهم، باید به سرعت انجام شود. «عصفاً»
6- در جهانبینى الهى، نرمى و سختى هر کدام به جاى خود ارزشمند است. «عرفاً... عصفاً»
7- توسعه و گسترش به معناى نادیده گرفتن اصول و چارچوب نیست. «والناشرات نشراً فالفارقات فرقاً»
8 - در نظام هستى کارها تقسیم شده و هر کارى به فرد یا گروهى سپرده شده و این رمز مدیریّت موفق است. «المرسلات، الناشرات، الفارقات»
9- در نظام الهى، تکوین و تشریع در کنار یکدیگرند. «والمرسلات... فالملقیات ذکراً»
10- در مأموریّتهاى ارشادى باید مطلب به مخاطبان تفهیم شود. «فالملقیات ذکراً»
11- هرگونه ذکر، الهام، علم و خطور حق از سوى خداوند است. «فالملقیات ذکراً»
12- خداوند با تفاوتهایى که میان حق و باطل قرار داده، هم اتمام حجّت کرده است: «عذراً» و هم هشدار مىدهد. «نُذراً»
13- در مأموریّتهاى ارشادى، باید راه بهانه جویى مسدود شود. «عذراً او نذراً»
14- براى امور مهم همچون وقوع قیامت، سوگندهاى متعدّد مفید و راهگشا است. «والمرسلات، فالعاصفات، والناشرات، فالفارقات، فالملقیات، انّما توعدون لواقع»
15- انسان در مورد قیامت، دائماً نیاز به تذکّر و یادآورى دارد. «فالملقیات ذکراً... انّما توعدون لواقع»
این معنا در صورتى استفاده مى شود که کلمه «عُرف» را به معناى پى در پى بدانیم.
در صورتى که کلمه «عُرف» را به معناى خیر و نیکى بدانیم، نظیر آیه «وأمر بالعرف».
توضیحات
سیماى سوره مرسلات
این سوره پنجاه آیه دارد و در مکّه نازل شده است.
نام سوره برگرفته از آیه اول است که با «مرسلات» آغاز شده است و مراد از آن، فرشتگانى هستند که از سوى خداوند براى انجام امور مختلف، فرستاده مىشوند.
این سوره نظیر سوره هاى انبیاء، قمر حج، واقعه، حاقّه، قیامت، نباء، تکویر، انفطار، انشقاق، غاشیة, قارعه و زلزال با آیات مربوط به معاد شروع شده است.
چنانکه مانند سوره هاى فاطر، ذاریات و نازعات با سوگند به فرشتگان آغاز شده است.
در این سوره، آیه «ویل یومئذ للمکذّبین» ده مرتبه تکرار شده، همان گونه که در سوره الرّحمن آیه «فباىّ آلاء ربّکما تکذّبان» ودر سوره قمر آیه «فکیف کان عذابى و نذر» تکرار شده است.
منبع: پایگاه درس هایی از قرآن
کاربر مهمان