- 3762
- 1000
- 1000
- 1000
تفسیر آیه107 سوره توبه
سخنرانی حجت الاسلام محسن قرائتی با موضوع تفسیر سوره توبه - آیه 107
وَالَّذِینَ اتَّخَذُواْ مَسْجِداً ضِرَاراً وَکُفْراً وَتَفْرِیقَا بَیْنَ الْمُؤْمِنِینَ وَ إِرْصَاداً لِّمَنْ حَارَبَ اللَّهَ وَرَسُولَهُ مِن قَبْلُ وَلَیَحْلِفُنَّ إِنْ أَرَدْنَآ إِلَّا الْحُسْنَى وَاللَّهُ یَشْهَدُ إِنَّهُمْ لَکَذِبُونَ
ترجمه
و (گروهى دیگر از منافقان) کسانى هستند که مسجدى براى ضربه زدن به اسلام و براى ترویج کفر و تفرقهافکنى میان مؤمنان و کمینگاهى براى (مساعدت) به دشمنان دیرینه خدا و پیامبرش ساختند، و همواره سوگند مىخورند که جز خیر، قصد ىنداریم! (ولى) خداوند گواهى مىدهد که آنان دروغگویانند.
آیه، به داستان مسجد ضرار اشاره دارد که منافقان به بهانه افراد ناتوان و بیمار یا روزهاى بارانى، در برابر مسجد قُبا مسجدى ساختند که در واقع پایگاه تجمّع خودشان بود، و از پیامبر در آستانه عزیمت به جنگ تبوک، خواستند آنجا نماز بخواند و افتتاح کند. بعد از مراجعت پیامبراز تبوک، آیه نازل شد و نیّت شوم شان را بر ملا کرد. پیامبر فرمان داد مسجد را آتش بزنند و ویران کنند و محلّ آن را زبال هدان کنند.
طبق بعضى روایات، ساختِ مسجد ضرار در مدینه، به دستور ابوعامر بود. وى که پدر حنظله غسیل الملائکه است، از عابدان مسیحى بود و در قبیله خزرج نفوذ داشت. با هجرت پیامبر و گسترش و نفوذ اسلام، او به مخالفت با پیامبر پرداخت و نقش منافقانه در جنگ اُحد داشت. سرانجام به مکّه گریخت و از آنجا به روم رفت و از پادشاه روم براى براندازى اسلام کمک خواست. شگفتا که او رهبر منافقان بود و پسرش حنظله، عاشقِ اسلام و پیامبر و شهید شد!
هنگام دعوت پیامبر براى نماز در مسجد ضرار، سه مسأله را مطرح کردند: عشق به نماز جماعت، عشق به ناتوانان و عشق به رهبر و نماز او. و هر سه منافقانه بود. منافقان همواره چنین بوده اند؛ در برابر موسى، سامرى توطئه مى کند، در برابر مسجد نبوى، مسجد اموى مى سازند و در برابر على (ع) قرآن بر نیزه مى کنند. همان گونه که گوساله سامرى را سوزاندند، مسجد منافقان را نیز مى سوزانند تا درسى براى تاریخ باشد.
در کوفه و شام نیز به خاطر پیروزى یزید بر امام حسین (ع) مساجدى ساخته شد، که امامان ما آنها را مساجد ملعونه نامیدند!.
هرگونه ضررى در اسلام ممنوع است، «لاضرر و لاضرار فى الأسلام» از جمله:
الف: ضررهاى جانى. «لایرید بکم العسر»
ب: ضرر به مردم. «لاتعاونوا على الاثم والعدوان»
ج: ضرر به همسر. «لاتضاروهنّ لتضیّقوا علیهن»
د: ضرر به فرزند. «لاتضارّ والدة بولدها»
ه : ضرر به ورثه. «من بعد وصیّةٍ یوصى بها او دینٍ غیرمضارّ»
و: آموزش هاى مضرّ. «یتعلّمون مایضرهم ولاینفعهم»
ز: ضرر در معاملات و بدهکارى ها. «ولایضارّ کاتب ولاشهید»
ح: ضرر به مکتب و وحدت. «اتّخذوا مسجداً ضراراً»
پیام ها
1- دشمن، از مسجد و مذهب، علیه مذهب سوء استفاده مىکند، ظاهر شعارها و القاب، فریبمان ندهد!«اتّخذوا مسجداً ضراراً»
2- توطئهگران مىخواهند حتّى از نمازِ پیامبر نیز به نفع خود سوء استفاده کنند. (با توجّه به شأن نزول)
3- مسجدسازى مهّم نیست، باید انگیزههاى بانیان و متولّیان خالص باشد.«اتّخذوا مسجداً ضراراً و...»
4- در اسلام، هرگونه ضرر، ممنوع است، گرچه تحت عنوانِ مسجد باشد. «اتّخذوا مسجداً ضراراً»
5 - احترام و قداست مسجد، در شرایطى که مورد سوءاستفاده دشمنان باشد، برداشته مى شود. (با توجّه به شأن نزول)
6- خداوند حامى پیامبر و دین خود مى باشد و از طریق وحى توطئه هاى منافقان را افشا مى کند. «و الذین اتّخذوا مسجداً ضراراً...»
7- هر مسجدى که عامل تفرقه میان مسلمانان باشد، مسجد ضرار است. «اتّخذوا مسجداً... تفریقاً بین المؤمنین»
8 - منافقان در خدمت کفّارند. «ارصاداً لمن حارب اللّه»
9- هنگام جنگ با دشمنان خارجى، از توطئه هاى دشمنان داخلى غافل نشویم. منافقان در آستانه جنگ تبوک از پیامبر مى خواستند تا رسماً پایگاه آنها را افتتاح کند، امّا پیامبر، على (ع) را در مدینه به جاى خود گذاشت و پس از بازگشت، مسجد ضرار را خراب کرد.
10- شکستن وحدت مسلمانان، هم طراز کفر است.«کفراً و تفریقاً بین المؤمنین»
11- سوگند دروغ، شیوه منافقان است. «لیحلفنّ»
12- فریب ادّعاها و تبلیغاتِ حقّ به جانب دشمن را نخوریم. «انْ اردنا الاّ الحسنى»
13- دروغگویى خصلت کفّار و منافقان است. «انّهم لکاذبون»
منبع: پایگاه درس هایی از قرآن
وَالَّذِینَ اتَّخَذُواْ مَسْجِداً ضِرَاراً وَکُفْراً وَتَفْرِیقَا بَیْنَ الْمُؤْمِنِینَ وَ إِرْصَاداً لِّمَنْ حَارَبَ اللَّهَ وَرَسُولَهُ مِن قَبْلُ وَلَیَحْلِفُنَّ إِنْ أَرَدْنَآ إِلَّا الْحُسْنَى وَاللَّهُ یَشْهَدُ إِنَّهُمْ لَکَذِبُونَ
ترجمه
و (گروهى دیگر از منافقان) کسانى هستند که مسجدى براى ضربه زدن به اسلام و براى ترویج کفر و تفرقهافکنى میان مؤمنان و کمینگاهى براى (مساعدت) به دشمنان دیرینه خدا و پیامبرش ساختند، و همواره سوگند مىخورند که جز خیر، قصد ىنداریم! (ولى) خداوند گواهى مىدهد که آنان دروغگویانند.
آیه، به داستان مسجد ضرار اشاره دارد که منافقان به بهانه افراد ناتوان و بیمار یا روزهاى بارانى، در برابر مسجد قُبا مسجدى ساختند که در واقع پایگاه تجمّع خودشان بود، و از پیامبر در آستانه عزیمت به جنگ تبوک، خواستند آنجا نماز بخواند و افتتاح کند. بعد از مراجعت پیامبراز تبوک، آیه نازل شد و نیّت شوم شان را بر ملا کرد. پیامبر فرمان داد مسجد را آتش بزنند و ویران کنند و محلّ آن را زبال هدان کنند.
طبق بعضى روایات، ساختِ مسجد ضرار در مدینه، به دستور ابوعامر بود. وى که پدر حنظله غسیل الملائکه است، از عابدان مسیحى بود و در قبیله خزرج نفوذ داشت. با هجرت پیامبر و گسترش و نفوذ اسلام، او به مخالفت با پیامبر پرداخت و نقش منافقانه در جنگ اُحد داشت. سرانجام به مکّه گریخت و از آنجا به روم رفت و از پادشاه روم براى براندازى اسلام کمک خواست. شگفتا که او رهبر منافقان بود و پسرش حنظله، عاشقِ اسلام و پیامبر و شهید شد!
هنگام دعوت پیامبر براى نماز در مسجد ضرار، سه مسأله را مطرح کردند: عشق به نماز جماعت، عشق به ناتوانان و عشق به رهبر و نماز او. و هر سه منافقانه بود. منافقان همواره چنین بوده اند؛ در برابر موسى، سامرى توطئه مى کند، در برابر مسجد نبوى، مسجد اموى مى سازند و در برابر على (ع) قرآن بر نیزه مى کنند. همان گونه که گوساله سامرى را سوزاندند، مسجد منافقان را نیز مى سوزانند تا درسى براى تاریخ باشد.
در کوفه و شام نیز به خاطر پیروزى یزید بر امام حسین (ع) مساجدى ساخته شد، که امامان ما آنها را مساجد ملعونه نامیدند!.
هرگونه ضررى در اسلام ممنوع است، «لاضرر و لاضرار فى الأسلام» از جمله:
الف: ضررهاى جانى. «لایرید بکم العسر»
ب: ضرر به مردم. «لاتعاونوا على الاثم والعدوان»
ج: ضرر به همسر. «لاتضاروهنّ لتضیّقوا علیهن»
د: ضرر به فرزند. «لاتضارّ والدة بولدها»
ه : ضرر به ورثه. «من بعد وصیّةٍ یوصى بها او دینٍ غیرمضارّ»
و: آموزش هاى مضرّ. «یتعلّمون مایضرهم ولاینفعهم»
ز: ضرر در معاملات و بدهکارى ها. «ولایضارّ کاتب ولاشهید»
ح: ضرر به مکتب و وحدت. «اتّخذوا مسجداً ضراراً»
پیام ها
1- دشمن، از مسجد و مذهب، علیه مذهب سوء استفاده مىکند، ظاهر شعارها و القاب، فریبمان ندهد!«اتّخذوا مسجداً ضراراً»
2- توطئهگران مىخواهند حتّى از نمازِ پیامبر نیز به نفع خود سوء استفاده کنند. (با توجّه به شأن نزول)
3- مسجدسازى مهّم نیست، باید انگیزههاى بانیان و متولّیان خالص باشد.«اتّخذوا مسجداً ضراراً و...»
4- در اسلام، هرگونه ضرر، ممنوع است، گرچه تحت عنوانِ مسجد باشد. «اتّخذوا مسجداً ضراراً»
5 - احترام و قداست مسجد، در شرایطى که مورد سوءاستفاده دشمنان باشد، برداشته مى شود. (با توجّه به شأن نزول)
6- خداوند حامى پیامبر و دین خود مى باشد و از طریق وحى توطئه هاى منافقان را افشا مى کند. «و الذین اتّخذوا مسجداً ضراراً...»
7- هر مسجدى که عامل تفرقه میان مسلمانان باشد، مسجد ضرار است. «اتّخذوا مسجداً... تفریقاً بین المؤمنین»
8 - منافقان در خدمت کفّارند. «ارصاداً لمن حارب اللّه»
9- هنگام جنگ با دشمنان خارجى، از توطئه هاى دشمنان داخلى غافل نشویم. منافقان در آستانه جنگ تبوک از پیامبر مى خواستند تا رسماً پایگاه آنها را افتتاح کند، امّا پیامبر، على (ع) را در مدینه به جاى خود گذاشت و پس از بازگشت، مسجد ضرار را خراب کرد.
10- شکستن وحدت مسلمانان، هم طراز کفر است.«کفراً و تفریقاً بین المؤمنین»
11- سوگند دروغ، شیوه منافقان است. «لیحلفنّ»
12- فریب ادّعاها و تبلیغاتِ حقّ به جانب دشمن را نخوریم. «انْ اردنا الاّ الحسنى»
13- دروغگویى خصلت کفّار و منافقان است. «انّهم لکاذبون»
منبع: پایگاه درس هایی از قرآن
تاکنون نظری ثبت نشده است