display result search
- 10541
- 1000
- 1000
- 1000
تفسیر آیه 2 و 3 سوره انفال
سخنرانی حجت الاسلام محسن قرائتی با موضوع تفسیر سوره انفال - آیه 2 -3
إِنَّمَا الْمُؤْمِنُونَ الَّذِینَ إِذَا ذُکِرَ اللَّهُ وَجِلَتْ قُلُوبُهُمْ وَإِذَا تُلِیَتْ عَلَیْهِمْ ءَایَتُهُ زَادَتْهُمْ إِیمَناً وَ عَلَى رَبِّهِمْ یَتَوَکَّلُونَ
الَّذِینَ یُقِیمُونَ الصَّلَوةَ وَمِمَّا رَزَقْنَهُمْ یُنفِقُونَ
ترجمه
مؤمنان، تنها کسانى هستند که هرگاه نام خدا برده شود، دل هایشان (از عظمت او) لرزان شود و هرگاه آیات خدا بر آنان تلاوت شود، ایمان شان را مى افزاید و تنها برپروردگارشان توکّل مى کنند.
آنان که نماز را برپا مى دارند و از آنچه به ایشان روزى داده ایم، (به محرومان) انفاق مى کنند.
خداوند در آیه 2 مى فرماید: «اذا ذُکِر اللّه وَجلَت قلوبهم»، یاد خداوند دل هاى مؤمنان را مضطرب مى کند، ولى در جاى دیگر مى فرماید: «ألا بذکر اللّه تَطمئنّ القلوب» ، با یاد خداوند دل ها آرام مى گیرد. این دو آیه با هم منافاتى ندارد، زیرا در یک جا ترس از عظمت خداوند است و در جاى دیگر اطمینان به خداوند است. چنانکه در آیه اى دیگر مى خوانیم: «اللّه نَزّل احسن الحدیث کتاباً متشابهاً تَقشَعِرّ منه جلود الّذین یَخشون ربّهم ثمّ تلین جلودهم و قلوبهم الى ذکر اللّه» کسانى که از خداوند خشیت دارند با خواندن و شنیدن قرآن پوست بدنشان مى لرزد و پس از مدّتى آرام شده و دلهای شان نرم مى شود.
آرى، یاد قهر و عقاب الهى دل مؤمن را مى لرزاند و با یاد لطف و مهر الهى، دلش آرام مى گیرد، همچون کودکى که از والدین خود هم مى ترسد، هم به آنان دلگرم است.
«وَجل»، به حالت اضطراب و خوف و ترس انسان گفته مى شود که گاهى به خاطر درک مسئولیّت ها و احتمال عدم انجام وظایف است و گاهى به خاطر درک عظمت مقام و هیبت الهى است. لذا در قرآن مى خوانیم: «انّما یَخشَى اللّه من عباده العلماء»، تنها بندگان عالم و آگاه، از خداوند خشیت دارند.
پیام ها
1- آنکه با شنیدن نداى اذان و آیات الهى بى تفاوت باشد، باید در کمال ایمان خود شک کند. «انّما المؤمنون اذا ذُکر اللّه وَجِلَت»
2- ذکر نام خدا از سوى هرکس باشد، در مؤمن اثر مى گذارد. «اذا ذُکر اللّه وَجِلَت»
3- ایمان، با عشق و خشیت درونى همراه است. «المؤمنون... وَجِلت قلوبهم»
4- ایمان، مراتب و درجاتى دارد و قابل کاهش و افزایش است. «زادتهم ایماناً»
5 - ترسى که ریشه در جهل داشته باشد بد است، ولى ترسى که از معرفت سرچشمه بگیرد پسندیده است. «المؤمنون ... وجلت»
6- هر آیه قرآن، حجّت و دلیل و نورى است که مى تواند بر ایمان بیفزاید. «اذا تلیت... زادتهم ایماناً»
7- مؤمن، میان بیم و امید است. «المؤمنون، وجلت قلوبهم، یتوکّلون»
8 - کسى که تنها خداوند را ربّ خود مى داند، تنها به او توکّل مى کند. «على ربّهم یتوکّلون»
9- نشانه ایمان آن است که ابتدا دل مؤمن با یاد خدا خشیت پیدا مى کند، «وَجِلَت قلوبُهم»، سپس با تلاوت و یادآورى آیات الهى، بر ایمانش افزوده مى شود، «زادتهم ایماناً» و توکّل بر خدا نموده، «یتوکّلون» نماز را به پا مى دارد، «یقیمون» و به دیگران نیز کمک مى نماید. «ینفقون»
10- رفتار انسان، برخاسته از انگیزه ها، دیدگاه ها و اعتقادات اوست. «انّما المؤمنون... یقیمون... ینفقون»
11- اسلام، انفاق بخشى از مال و دارایى را لازم دانسته است، نه تمام آن را. «ممّا رزقناهم ینفقون» (یکى از معانى «مِن»، تبعیض است)
12- نماز و انفاق مؤمن مقطعى نیست، بلکه مستمرّ و دائمى است. «یقیمون... ینفقون»
13- انفاق، باید از مال حلال و روزى الهى باشد. «ممّا رزقناهم ینفقون»
14- مؤمن، دارایى خود را بخشش الهى مى داند، نه محصول دسترنج خویش و این عقیده، گذشت و انفاق را بر او آسان مى کند. «ممّا رزقناهم ینفقون»
منبع: پایگاه درس هایی از قرآن
إِنَّمَا الْمُؤْمِنُونَ الَّذِینَ إِذَا ذُکِرَ اللَّهُ وَجِلَتْ قُلُوبُهُمْ وَإِذَا تُلِیَتْ عَلَیْهِمْ ءَایَتُهُ زَادَتْهُمْ إِیمَناً وَ عَلَى رَبِّهِمْ یَتَوَکَّلُونَ
الَّذِینَ یُقِیمُونَ الصَّلَوةَ وَمِمَّا رَزَقْنَهُمْ یُنفِقُونَ
ترجمه
مؤمنان، تنها کسانى هستند که هرگاه نام خدا برده شود، دل هایشان (از عظمت او) لرزان شود و هرگاه آیات خدا بر آنان تلاوت شود، ایمان شان را مى افزاید و تنها برپروردگارشان توکّل مى کنند.
آنان که نماز را برپا مى دارند و از آنچه به ایشان روزى داده ایم، (به محرومان) انفاق مى کنند.
خداوند در آیه 2 مى فرماید: «اذا ذُکِر اللّه وَجلَت قلوبهم»، یاد خداوند دل هاى مؤمنان را مضطرب مى کند، ولى در جاى دیگر مى فرماید: «ألا بذکر اللّه تَطمئنّ القلوب» ، با یاد خداوند دل ها آرام مى گیرد. این دو آیه با هم منافاتى ندارد، زیرا در یک جا ترس از عظمت خداوند است و در جاى دیگر اطمینان به خداوند است. چنانکه در آیه اى دیگر مى خوانیم: «اللّه نَزّل احسن الحدیث کتاباً متشابهاً تَقشَعِرّ منه جلود الّذین یَخشون ربّهم ثمّ تلین جلودهم و قلوبهم الى ذکر اللّه» کسانى که از خداوند خشیت دارند با خواندن و شنیدن قرآن پوست بدنشان مى لرزد و پس از مدّتى آرام شده و دلهای شان نرم مى شود.
آرى، یاد قهر و عقاب الهى دل مؤمن را مى لرزاند و با یاد لطف و مهر الهى، دلش آرام مى گیرد، همچون کودکى که از والدین خود هم مى ترسد، هم به آنان دلگرم است.
«وَجل»، به حالت اضطراب و خوف و ترس انسان گفته مى شود که گاهى به خاطر درک مسئولیّت ها و احتمال عدم انجام وظایف است و گاهى به خاطر درک عظمت مقام و هیبت الهى است. لذا در قرآن مى خوانیم: «انّما یَخشَى اللّه من عباده العلماء»، تنها بندگان عالم و آگاه، از خداوند خشیت دارند.
پیام ها
1- آنکه با شنیدن نداى اذان و آیات الهى بى تفاوت باشد، باید در کمال ایمان خود شک کند. «انّما المؤمنون اذا ذُکر اللّه وَجِلَت»
2- ذکر نام خدا از سوى هرکس باشد، در مؤمن اثر مى گذارد. «اذا ذُکر اللّه وَجِلَت»
3- ایمان، با عشق و خشیت درونى همراه است. «المؤمنون... وَجِلت قلوبهم»
4- ایمان، مراتب و درجاتى دارد و قابل کاهش و افزایش است. «زادتهم ایماناً»
5 - ترسى که ریشه در جهل داشته باشد بد است، ولى ترسى که از معرفت سرچشمه بگیرد پسندیده است. «المؤمنون ... وجلت»
6- هر آیه قرآن، حجّت و دلیل و نورى است که مى تواند بر ایمان بیفزاید. «اذا تلیت... زادتهم ایماناً»
7- مؤمن، میان بیم و امید است. «المؤمنون، وجلت قلوبهم، یتوکّلون»
8 - کسى که تنها خداوند را ربّ خود مى داند، تنها به او توکّل مى کند. «على ربّهم یتوکّلون»
9- نشانه ایمان آن است که ابتدا دل مؤمن با یاد خدا خشیت پیدا مى کند، «وَجِلَت قلوبُهم»، سپس با تلاوت و یادآورى آیات الهى، بر ایمانش افزوده مى شود، «زادتهم ایماناً» و توکّل بر خدا نموده، «یتوکّلون» نماز را به پا مى دارد، «یقیمون» و به دیگران نیز کمک مى نماید. «ینفقون»
10- رفتار انسان، برخاسته از انگیزه ها، دیدگاه ها و اعتقادات اوست. «انّما المؤمنون... یقیمون... ینفقون»
11- اسلام، انفاق بخشى از مال و دارایى را لازم دانسته است، نه تمام آن را. «ممّا رزقناهم ینفقون» (یکى از معانى «مِن»، تبعیض است)
12- نماز و انفاق مؤمن مقطعى نیست، بلکه مستمرّ و دائمى است. «یقیمون... ینفقون»
13- انفاق، باید از مال حلال و روزى الهى باشد. «ممّا رزقناهم ینفقون»
14- مؤمن، دارایى خود را بخشش الهى مى داند، نه محصول دسترنج خویش و این عقیده، گذشت و انفاق را بر او آسان مى کند. «ممّا رزقناهم ینفقون»
منبع: پایگاه درس هایی از قرآن
تاکنون نظری ثبت نشده است