- 14704
- 1000
- 1000
- 1000
تفسیر آیه 2 سوره مائده
سخنرانی حجت الاسلام محسن قرائتی با موضوع تفسیر سوره مائده- آیه 2
«هَدْى»، حیوان بى نشانى است که براى قربانى در حج هدیه مى شود، و «قلائِد» حیواناتى هستند که پیش از مراسم حج، با آویختن چیزى به گردن آنها یا داغ زدن، علامتدار مىشوند تا در مناسک حج، قربانى شوند.
خداوند در ابتداى این آیه، احترام به همه شعائر را واجب و هتک حرمت آنها را حرام نموده است، ولى در میان شعائر، چند مورد را به خصوص ذکر کرده است از جمله: چهار ماه رجب، ذیقعده، ذیحجّه و محرّم که جنگ در آنها حرام است و ماه ذیحجّه که حج در آن انجام مىشود، هَدْى که قربانى بىنشان است و قلائد که قربانى نشاندار است.
در سال ششم هجرى، مسلمانان با طىّ هشتاد فرسخ راه از مدینه به مکّه آمده بودند تا حج بگذارند، ولى کافران مانع شدند و صلح حدیبیه پیش آمد. اکنون که مکّه فتح شده، نباید دست به تجاوز بزنند. «صدّوکم عن المسجد الحرام»
اگر تحصیل علم یک «بِرّ» است، زمینههاى آن چون: تأمین مدرسه، کتاب، کتابخانه، آزمایشگاه، وسیله نقلیّه و استاد و... همه «تعاون بر بِرّ» است.
همیارى در نیکى و پاکى
در آیه 177 سورهى بقره، مواردى از «برّ» را بیان کرده است: «لکن البرّ مَن آمن باللّه والیوم الاخر و الملائکة والکتاب والنبیّین وآتى المال على حبّه ذوى القُربى والیتامى و... واولئک هم المتّقون» برّ، ایمان به خدا و قیامت و فرشتگان و کتاب آسمانى و انبیا و رسیدگى به محرومان جامعه و پایبندى به قراردادها و صبر در کارهاست.
در روایات بسیارى به تعاون بر نیکىها ویارى رساندن به مظلومان ومحرومان، سفارش شده واز کمک و یارى به ستمگران نهى شده است و ما در اینجا چند حدیث را براى تبرّک ذکر مى کنیم:
* امام صادق (ع) فرمود: هر کس براى یارى رساندن به دیگران گامى بردارد، پاداش مجاهد و رزمنده دارد.
* تا زمانى که انسان در فکر یارى رساندن به مردم است خداوند او را یارى مى کند.
* یارى کردن مسلمان، از یک ماه روزهى مستحبّى و اعتکاف بهتر است.
* هر کس ظالمى را یارى کند خودش نیز ظالم است.
* حتّى در ساختن مسجد، ظالم را یارى نکنید.
پیام ها
1- خداوند از مؤمنان، انتظار ویژه اى دارد. «یا ایّها الّذین آمنوا لاتحلّوا...»
2- احترام گذاردن به شعائر الهى، وظیفه اهل ایمان است. «یا ایّها الّذین آمنوا لاتحلّوا شعائر اللّه»
3- هتک حرمت و قداست شعائرالهى، حرام است. «لاتحلّوا شعائر اللّه»
4- همه زمان ها یکسان نیستند. برخى روزها مثل ایّاماللّه و برخى ماهذها مثل ماهِ حرام، احترام ویژه اى دارند. «ولا الشّهرالحرام»
5 - حیوانى هم که در مسیر هدف الهى قرار گیرد، احترام دارد. «و لا الهَدى و لاالقلائد»
6- راهیان خانهى خدا باید مورد احترام قرار گیرند. «ولا آمّین البیت الحرام»
(هر برنامهاى که به احترام وامنیّت زائران خانه خدا ضربه بزند حرام است، خواه در سفر حج باشد یا عمره.)
7- هدف اصلى در حج، زیارت کعبه است. «آمّین البیت»
8 - حج و عمره، راهى براى تحصیل دنیا وآخرت است. «یبتغون فضلاً من ربّهم و رضواناً»
9- سراغ سود حلال رفتن یک ارزش است. قرآن، فضل پروردگار را که همان سودِ کسب و کار است، در کنار رضوان وقرب الهى قرار داده است. «یبتغون فضلاً من ربّهم ورضواناً»
10- هر نوع فعّالیّت اقتصادى و تجارى در مکّه، براى کشورهاى اسلامى آزاد است. «یبتغون فضلاً من ربّهم»
11- بهره هاى مادّى، تفضّل الهى به انسان و از شئون ربوبیّت اوست. «فضلاً من ربّهم»
12- دشمنى هاى دیگران در یک زمان، مجوّز ظلم و تجاوز ما در زمانى دیگر نمى شود. «ولا یجرمنّکم... ان تعتدوا»
13- بى عدالتى وتجاوز از حدّ، حرام است حتّى نسبت به دشمنان. «شنئان قوم... أنتعتدوا» (در انتقام نیز عدالت را رعایت کنید.)
14- احساسات دینى، بهانهى ظلم نشود. «صدّوکم عنالمسجد الحرام ان تعتدوا»
15- وفاى به پیمانها وحفظ حرمت و قداست شعائر الهى نیاز به همیارى و تعاون دارد. «لاتحلّوا شعائراللّه... و تعاونوا»
16- چشمپوشى از خطاى دیگران، یکى از راههاى تعاون بر نیکى است. «لایجرمنّکم... تعاونوا»
17- حکومت و جامعه اسلامى، باید در صحنهى بینالمللى، از مظلوم و کارهاى خیر حمایت و ظالم و بدىها را محکوم کند. «تعاونوا على البرّ و التّقوى و لاتعاونوا على الاثم و العدوان»
18- براى رشد همه جانبه فضایل باید زمینه ها را آماده ساخت و در راه رسیدن به آن هدف، تعاون داشت. «تعاونوا على البرّ»
19- به جاى حمایت از قبیله، منطقه، نژاد و زبان، باید از «حقّ» حمایت کرد و به «بِرّ» یارى رساند. «تعاونوا على البرّ»
20- در جامعه اسلامى، نیکوکار تنها نیست و ستمگر یاور ندارد. «تعاونوا على البرّ... ولاتعاونوا على الاثم والعدوان»
21- کسانى که قداست شعائر الهى را مى شکنند و به بدى ها کمک مى کنند، باید خود را براى عقاب شدید الهى آماده کنند. «واتّقوا اللّه انّ اللّه شدید العقاب»
منبع: پایگاه درس هایی از قرآن
«هَدْى»، حیوان بى نشانى است که براى قربانى در حج هدیه مى شود، و «قلائِد» حیواناتى هستند که پیش از مراسم حج، با آویختن چیزى به گردن آنها یا داغ زدن، علامتدار مىشوند تا در مناسک حج، قربانى شوند.
خداوند در ابتداى این آیه، احترام به همه شعائر را واجب و هتک حرمت آنها را حرام نموده است، ولى در میان شعائر، چند مورد را به خصوص ذکر کرده است از جمله: چهار ماه رجب، ذیقعده، ذیحجّه و محرّم که جنگ در آنها حرام است و ماه ذیحجّه که حج در آن انجام مىشود، هَدْى که قربانى بىنشان است و قلائد که قربانى نشاندار است.
در سال ششم هجرى، مسلمانان با طىّ هشتاد فرسخ راه از مدینه به مکّه آمده بودند تا حج بگذارند، ولى کافران مانع شدند و صلح حدیبیه پیش آمد. اکنون که مکّه فتح شده، نباید دست به تجاوز بزنند. «صدّوکم عن المسجد الحرام»
اگر تحصیل علم یک «بِرّ» است، زمینههاى آن چون: تأمین مدرسه، کتاب، کتابخانه، آزمایشگاه، وسیله نقلیّه و استاد و... همه «تعاون بر بِرّ» است.
همیارى در نیکى و پاکى
در آیه 177 سورهى بقره، مواردى از «برّ» را بیان کرده است: «لکن البرّ مَن آمن باللّه والیوم الاخر و الملائکة والکتاب والنبیّین وآتى المال على حبّه ذوى القُربى والیتامى و... واولئک هم المتّقون» برّ، ایمان به خدا و قیامت و فرشتگان و کتاب آسمانى و انبیا و رسیدگى به محرومان جامعه و پایبندى به قراردادها و صبر در کارهاست.
در روایات بسیارى به تعاون بر نیکىها ویارى رساندن به مظلومان ومحرومان، سفارش شده واز کمک و یارى به ستمگران نهى شده است و ما در اینجا چند حدیث را براى تبرّک ذکر مى کنیم:
* امام صادق (ع) فرمود: هر کس براى یارى رساندن به دیگران گامى بردارد، پاداش مجاهد و رزمنده دارد.
* تا زمانى که انسان در فکر یارى رساندن به مردم است خداوند او را یارى مى کند.
* یارى کردن مسلمان، از یک ماه روزهى مستحبّى و اعتکاف بهتر است.
* هر کس ظالمى را یارى کند خودش نیز ظالم است.
* حتّى در ساختن مسجد، ظالم را یارى نکنید.
پیام ها
1- خداوند از مؤمنان، انتظار ویژه اى دارد. «یا ایّها الّذین آمنوا لاتحلّوا...»
2- احترام گذاردن به شعائر الهى، وظیفه اهل ایمان است. «یا ایّها الّذین آمنوا لاتحلّوا شعائر اللّه»
3- هتک حرمت و قداست شعائرالهى، حرام است. «لاتحلّوا شعائر اللّه»
4- همه زمان ها یکسان نیستند. برخى روزها مثل ایّاماللّه و برخى ماهذها مثل ماهِ حرام، احترام ویژه اى دارند. «ولا الشّهرالحرام»
5 - حیوانى هم که در مسیر هدف الهى قرار گیرد، احترام دارد. «و لا الهَدى و لاالقلائد»
6- راهیان خانهى خدا باید مورد احترام قرار گیرند. «ولا آمّین البیت الحرام»
(هر برنامهاى که به احترام وامنیّت زائران خانه خدا ضربه بزند حرام است، خواه در سفر حج باشد یا عمره.)
7- هدف اصلى در حج، زیارت کعبه است. «آمّین البیت»
8 - حج و عمره، راهى براى تحصیل دنیا وآخرت است. «یبتغون فضلاً من ربّهم و رضواناً»
9- سراغ سود حلال رفتن یک ارزش است. قرآن، فضل پروردگار را که همان سودِ کسب و کار است، در کنار رضوان وقرب الهى قرار داده است. «یبتغون فضلاً من ربّهم ورضواناً»
10- هر نوع فعّالیّت اقتصادى و تجارى در مکّه، براى کشورهاى اسلامى آزاد است. «یبتغون فضلاً من ربّهم»
11- بهره هاى مادّى، تفضّل الهى به انسان و از شئون ربوبیّت اوست. «فضلاً من ربّهم»
12- دشمنى هاى دیگران در یک زمان، مجوّز ظلم و تجاوز ما در زمانى دیگر نمى شود. «ولا یجرمنّکم... ان تعتدوا»
13- بى عدالتى وتجاوز از حدّ، حرام است حتّى نسبت به دشمنان. «شنئان قوم... أنتعتدوا» (در انتقام نیز عدالت را رعایت کنید.)
14- احساسات دینى، بهانهى ظلم نشود. «صدّوکم عنالمسجد الحرام ان تعتدوا»
15- وفاى به پیمانها وحفظ حرمت و قداست شعائر الهى نیاز به همیارى و تعاون دارد. «لاتحلّوا شعائراللّه... و تعاونوا»
16- چشمپوشى از خطاى دیگران، یکى از راههاى تعاون بر نیکى است. «لایجرمنّکم... تعاونوا»
17- حکومت و جامعه اسلامى، باید در صحنهى بینالمللى، از مظلوم و کارهاى خیر حمایت و ظالم و بدىها را محکوم کند. «تعاونوا على البرّ و التّقوى و لاتعاونوا على الاثم و العدوان»
18- براى رشد همه جانبه فضایل باید زمینه ها را آماده ساخت و در راه رسیدن به آن هدف، تعاون داشت. «تعاونوا على البرّ»
19- به جاى حمایت از قبیله، منطقه، نژاد و زبان، باید از «حقّ» حمایت کرد و به «بِرّ» یارى رساند. «تعاونوا على البرّ»
20- در جامعه اسلامى، نیکوکار تنها نیست و ستمگر یاور ندارد. «تعاونوا على البرّ... ولاتعاونوا على الاثم والعدوان»
21- کسانى که قداست شعائر الهى را مى شکنند و به بدى ها کمک مى کنند، باید خود را براى عقاب شدید الهى آماده کنند. «واتّقوا اللّه انّ اللّه شدید العقاب»
منبع: پایگاه درس هایی از قرآن
تاکنون نظری ثبت نشده است