- 7150
- 1000
- 1000
- 1000
تفسیر آیه 148 سوره نساء
سخنرانی حجت الاسلام محسن قرائتی با موضوع تفسیر سوره نساء - آیه 148
این آیه به مظلوم، اجازه دادخواهى و فریاد مى دهد، نظیر آیه 41 سوره شورى که مى فرماید: «و لِمَن انتَصر بعد ظلمِه فَاولئک ما عَلیهم مِن سبیل» و هرکس پس از ستم دیدن، یارى جوید و انتقام گیرد، راه نکوهشى بر او نیست.
افشاى زشتى ها را بارها قرآن منع کرده و از گناهان کبیره شمرده و وعده عذاب داده است. از جمله آیه 19 سوره نور که علاقه به افشاى زشتى هاى مؤمنان را گناه مى داند: «انّ الذین یحبّون انتشیع الفاحشة فى الّذین آمنوا لهم عذاب الیم فى الدنیا والاخرة»
در تعبیر «من ظُلم» چند احتمال است:
1- به معناى «ممن ظلم» باشد، یعنى فریاد کسىکه مورد ظلم قرارگرفته، جایز است.
2- به معناى «لمن ظلم»، یعنى فریاد به نفع مظلوم، هر چند خودش مظلوم نباشد.
3- به معناى «على من ظلم»، یعنى فریاد اعتراضآمیز به مظلومى که ساکت نشسته و ذلّت مىپذیرد. البتّه احتمال اوّل، نزدیکترین وجوه است.
آنچه حرام است، افشاى عیوب مردم در برابر دیگران است، نه بازگویى عیوب افراد به خود آنان. چون پیامبر خدا فرموده است: مؤمن، آیینه مؤمن است.
امام صادق (ع) درباره این آیه فرمودند: کسى که افرادى را مهمان کند، ولى از آنان به صورت ناشایست پذیرائى کند، از کسانى است که ستم کرده و بر مهمان باکى نیست که درباره او چیزى بگویند.
پیام ها
1- قانون کلّى و اصلى، حرمت افشاگرى و بیان عیوب مردم است، مگر در موارد خاص. «لایحبّ اللّه الجهر بالسوء»
2- افشاى عیوب مردم، به هر نحو باشد حرام است. (با شعر، طنز، تصریح، تلویح، حکایت، شکایت و ...) «لایحب الله الجهر بالسوء من القول»
3- نشانه جامعه اسلامى آن است که مظلوم بتواند با آزادى کامل، علیه ظالم فریاد بزند. «الجهر بالسوء من القول الا من ظُلم»
4- غیبت مظلوم از ظالم جایز است. «الجهر بالسوء من القول الا من ظُلم»
5 - اسلام، حامى ستمدیدگان است. «الاّ من ظُلم»
6- سوء استفاده از قانون ممنوع است. ستمگران بدانند که حرمت غیبت، راه ستمگرى را برایشان نمىگشاید. «الا من ظُلم»
7- تنها مظلوم، اجازهى غیبت از ظالم را دارد، آن هم در مورد ظلم او، نه عیوب دیگرش. «الاّ من ظُلم»
8 - ظالم، در جامعه اسلامى احترام ندارد، باید محکوم و به مردم معرفى شود. «لایحبّ الله الجهر بالسوء... الا من ظُلم»
9- در تزاحم ارزش هاى انسانى، باید اهم و مهم رعایت شود. ارزش دفاع از مظلوم، بیش از ارزش حیا و سکوت است. «لایحبّ الله الجهربالسوء... الاّ من ظُلم»
10- در موارد جواز افشاى عیوب، از مرز حقّ تجاوز نکنید، چون خداوند شنوا و داناست. «سمیعاً علیماً»
منبع: پایگاه درس هایی از قرآن
این آیه به مظلوم، اجازه دادخواهى و فریاد مى دهد، نظیر آیه 41 سوره شورى که مى فرماید: «و لِمَن انتَصر بعد ظلمِه فَاولئک ما عَلیهم مِن سبیل» و هرکس پس از ستم دیدن، یارى جوید و انتقام گیرد، راه نکوهشى بر او نیست.
افشاى زشتى ها را بارها قرآن منع کرده و از گناهان کبیره شمرده و وعده عذاب داده است. از جمله آیه 19 سوره نور که علاقه به افشاى زشتى هاى مؤمنان را گناه مى داند: «انّ الذین یحبّون انتشیع الفاحشة فى الّذین آمنوا لهم عذاب الیم فى الدنیا والاخرة»
در تعبیر «من ظُلم» چند احتمال است:
1- به معناى «ممن ظلم» باشد، یعنى فریاد کسىکه مورد ظلم قرارگرفته، جایز است.
2- به معناى «لمن ظلم»، یعنى فریاد به نفع مظلوم، هر چند خودش مظلوم نباشد.
3- به معناى «على من ظلم»، یعنى فریاد اعتراضآمیز به مظلومى که ساکت نشسته و ذلّت مىپذیرد. البتّه احتمال اوّل، نزدیکترین وجوه است.
آنچه حرام است، افشاى عیوب مردم در برابر دیگران است، نه بازگویى عیوب افراد به خود آنان. چون پیامبر خدا فرموده است: مؤمن، آیینه مؤمن است.
امام صادق (ع) درباره این آیه فرمودند: کسى که افرادى را مهمان کند، ولى از آنان به صورت ناشایست پذیرائى کند، از کسانى است که ستم کرده و بر مهمان باکى نیست که درباره او چیزى بگویند.
پیام ها
1- قانون کلّى و اصلى، حرمت افشاگرى و بیان عیوب مردم است، مگر در موارد خاص. «لایحبّ اللّه الجهر بالسوء»
2- افشاى عیوب مردم، به هر نحو باشد حرام است. (با شعر، طنز، تصریح، تلویح، حکایت، شکایت و ...) «لایحب الله الجهر بالسوء من القول»
3- نشانه جامعه اسلامى آن است که مظلوم بتواند با آزادى کامل، علیه ظالم فریاد بزند. «الجهر بالسوء من القول الا من ظُلم»
4- غیبت مظلوم از ظالم جایز است. «الجهر بالسوء من القول الا من ظُلم»
5 - اسلام، حامى ستمدیدگان است. «الاّ من ظُلم»
6- سوء استفاده از قانون ممنوع است. ستمگران بدانند که حرمت غیبت، راه ستمگرى را برایشان نمىگشاید. «الا من ظُلم»
7- تنها مظلوم، اجازهى غیبت از ظالم را دارد، آن هم در مورد ظلم او، نه عیوب دیگرش. «الاّ من ظُلم»
8 - ظالم، در جامعه اسلامى احترام ندارد، باید محکوم و به مردم معرفى شود. «لایحبّ الله الجهر بالسوء... الا من ظُلم»
9- در تزاحم ارزش هاى انسانى، باید اهم و مهم رعایت شود. ارزش دفاع از مظلوم، بیش از ارزش حیا و سکوت است. «لایحبّ الله الجهربالسوء... الاّ من ظُلم»
10- در موارد جواز افشاى عیوب، از مرز حقّ تجاوز نکنید، چون خداوند شنوا و داناست. «سمیعاً علیماً»
منبع: پایگاه درس هایی از قرآن
کاربر مهمان