- 4632
- 1000
- 1000
- 1000
تفسیر آیه 188 سوره بقره
سخنرانی حجت الاسلام محسن قرائتی با موضوع سوره بقره آیه ی 188
«تدلوا» به معناى سرازیر کردن دَلو در چاه است که در این آیه، رشوه به قاضى به آن تشبیه شده است. مراد از «اموالالنّاس» هم اموال عمومى است و هم اموال خصوصى. علاوه بر آنکه رشوه براى گرفتن حقوق غیرمالىِ مردم نیز ممنوع است.
رشوه رشوه، یکى از گناهان بزرگى است که مفاسد اجتماعى متعدّدى را به دنبال دارد، از جمله: حذف عدالت، یأس و ناامیدى ضعفا، جرأت و جسارت اقویا، فساد و تباهى حاکم و قاضى، از بین رفتن اعتماد عمومى.
با توجّه به این آثار و عوارض منفى، در روایات شدیداً از این عمل انتقاد شده است. رسول اکرم (ص) خطاب به حضرت على (ع) فرمود: «یا على ثمن المیتة والکلب والخمر و مهر الزانیة والرشوة فى الحکم» اى على! درآمد حاصل از فروش مردار، سگ، شراب، زنا و رشوه یکسان و حرام است. همچنین على (ع) در ذیل آیه شریفه «اکّالون للسّحت» فرمود: رشوه خواران کسانى هستند که مشکل مردم را حل نموده و در برابر، هدایاى آنان را مى پذیرند. امام صادق (ع) رشوه را در حد کفر به خدا مى داند. و رسول اکرم (ص) رشوه دهنده و گیرنده و واسطه را لعنت کرد و فرمود: بوى بهشت به صاحب رشوه نمى رسد.
در حدیث دیگر مى خوانیم: هر حاکمى که نسبت به گرفتارى هاى مردم بى تفاوت باشد، خداوند لطفش را نسبت به او مى پوشاند و اگر هدیه قبول کند تا کار مردم را انجام دهد، در زنجیر است و اگر رشوه بگیرد، مشرک مى باشد.
حضرت على (ع) رشوه گیرنده را از حقّ ولایت محروم مى داند. و در جاى دیگر آن حضرت فرمودند: هیچ گروهى گرفتار رشوه نشدند، مگر آنکه گرفتار ترس و اضطراب و نگرانى شدند!
بعضى براى توجیه خلاف خود، نام هاى مختلف بر رشوه مىگذارند، از جمله: هدیه، تحفه، حقّ الزحمه، چشم روشنى و... . شخصى به نام «اشعثبن قیس»، حلوائى به در خانه على (ع) به عنوان هدیه آورد تا در محکمه شاید امام به نفع او حکم صادر کند. امام فرمود: به خدا سوگند! اگر هفت اقلیم را بر من ببخشند تا پوست جوى را به ناحقّ از دهان مورچه اى بگیرم این کار را نخواهم کرد.
شخصى به رسول اکرم (ص) گفت: من متصدى و مسئول کارى هستم، مردم برایم هدایایى مى آورند، چگونه است؟! حضرت در جواب فرمود: چه شده است که عُمّال ما از هدایا سخن مى گویند! آیا اگر در خانه مى نشستند کسى به آنان هدیه مى داد؟!
پیام ها
1- مالکیّت باید از راه صحیح باشد. مانند: حیازت، تجارت، زراعت، صنعت، ارث، هدیه، امثال آن، ولى تصرف از طریق باطل و رشوه ایجاد مالکیّت نمى کند. «لا تاکلوا اموال الناس بالباطل»
2- جامعه در حکم یک پیکر واحد است. «بینکم، اموالکم»
3- رشوه، حرام است و انسان حقّ ندارد براى تصاحب اموال مردم رشوه دهد. «تدلوا بها الى الحکام لتاکوا فریقاً من اموال الناس»
4- اسلام، مردم را مالک اموالشان مى داند. «اموال الناس»
5 - لغزش هاى آگاهانه خطرناک است. «وانتم تعلمون»
منبع: پایگاه درس هایی از قرآن
«تدلوا» به معناى سرازیر کردن دَلو در چاه است که در این آیه، رشوه به قاضى به آن تشبیه شده است. مراد از «اموالالنّاس» هم اموال عمومى است و هم اموال خصوصى. علاوه بر آنکه رشوه براى گرفتن حقوق غیرمالىِ مردم نیز ممنوع است.
رشوه رشوه، یکى از گناهان بزرگى است که مفاسد اجتماعى متعدّدى را به دنبال دارد، از جمله: حذف عدالت، یأس و ناامیدى ضعفا، جرأت و جسارت اقویا، فساد و تباهى حاکم و قاضى، از بین رفتن اعتماد عمومى.
با توجّه به این آثار و عوارض منفى، در روایات شدیداً از این عمل انتقاد شده است. رسول اکرم (ص) خطاب به حضرت على (ع) فرمود: «یا على ثمن المیتة والکلب والخمر و مهر الزانیة والرشوة فى الحکم» اى على! درآمد حاصل از فروش مردار، سگ، شراب، زنا و رشوه یکسان و حرام است. همچنین على (ع) در ذیل آیه شریفه «اکّالون للسّحت» فرمود: رشوه خواران کسانى هستند که مشکل مردم را حل نموده و در برابر، هدایاى آنان را مى پذیرند. امام صادق (ع) رشوه را در حد کفر به خدا مى داند. و رسول اکرم (ص) رشوه دهنده و گیرنده و واسطه را لعنت کرد و فرمود: بوى بهشت به صاحب رشوه نمى رسد.
در حدیث دیگر مى خوانیم: هر حاکمى که نسبت به گرفتارى هاى مردم بى تفاوت باشد، خداوند لطفش را نسبت به او مى پوشاند و اگر هدیه قبول کند تا کار مردم را انجام دهد، در زنجیر است و اگر رشوه بگیرد، مشرک مى باشد.
حضرت على (ع) رشوه گیرنده را از حقّ ولایت محروم مى داند. و در جاى دیگر آن حضرت فرمودند: هیچ گروهى گرفتار رشوه نشدند، مگر آنکه گرفتار ترس و اضطراب و نگرانى شدند!
بعضى براى توجیه خلاف خود، نام هاى مختلف بر رشوه مىگذارند، از جمله: هدیه، تحفه، حقّ الزحمه، چشم روشنى و... . شخصى به نام «اشعثبن قیس»، حلوائى به در خانه على (ع) به عنوان هدیه آورد تا در محکمه شاید امام به نفع او حکم صادر کند. امام فرمود: به خدا سوگند! اگر هفت اقلیم را بر من ببخشند تا پوست جوى را به ناحقّ از دهان مورچه اى بگیرم این کار را نخواهم کرد.
شخصى به رسول اکرم (ص) گفت: من متصدى و مسئول کارى هستم، مردم برایم هدایایى مى آورند، چگونه است؟! حضرت در جواب فرمود: چه شده است که عُمّال ما از هدایا سخن مى گویند! آیا اگر در خانه مى نشستند کسى به آنان هدیه مى داد؟!
پیام ها
1- مالکیّت باید از راه صحیح باشد. مانند: حیازت، تجارت، زراعت، صنعت، ارث، هدیه، امثال آن، ولى تصرف از طریق باطل و رشوه ایجاد مالکیّت نمى کند. «لا تاکلوا اموال الناس بالباطل»
2- جامعه در حکم یک پیکر واحد است. «بینکم، اموالکم»
3- رشوه، حرام است و انسان حقّ ندارد براى تصاحب اموال مردم رشوه دهد. «تدلوا بها الى الحکام لتاکوا فریقاً من اموال الناس»
4- اسلام، مردم را مالک اموالشان مى داند. «اموال الناس»
5 - لغزش هاى آگاهانه خطرناک است. «وانتم تعلمون»
منبع: پایگاه درس هایی از قرآن
تاکنون نظری ثبت نشده است