display result search
- 1037
- 1000
- 1000
- 1000
تفسیر آیه 173 سوره بقره
سخنرانی حجت الاسلام محسن قرائتی با موضوع تفسیر سوره بقره - آیه 173
به دنبال آیه قبل که فرمود: از پیش خود، حلال هاى خدا را بر خود حرام نکنید، خداوند تنها مردار و خون و گوشت خوک و هر حیوانى که مانند زمان جاهلیّت نام غیر خدا هنگام ذبح بر او برده شود، حرام کرده است.
امام صادق (ع) فرمود: گوشت مردار، سبب ضعف بدن و قطع نسل و مرگ ناگهانى مى شود و خوردن خون، سبب سنگدلى و قساوت قلب مى گردد.
طبق نظریه هاى بهداشتى، گوشت خوک عامل دو نوع کرم کدو و تریشین است. و حتّى در بعضى از کشورها، مصرف گوشت خوک ممنوع شمرده شده و انجیل مسیح نیز گناهکاران را به خوک تشبیه کرده است.
کسى که براى حفظ جان خود هیچ غذایى نداشته باشد، مى تواند به خاطر اضطرار از غذاى حرام استفاده کند، مشروط بر این که از روى سرکشى و نافرمانى و ستمگرى نباشد. یعنى فقط به همان مقدارى مصرف کند که خود را از مرگ برهاند، نه این که خواهان لذّت باشد. این اجازه به خاطر لطف و مهربانى خداوند است. امام صادق (ع) فرمود: اگر انسان عمداً در حال اضطرار از خوردنى هاى ممنوع نخورد و بمیرد، کافر مرده است.
با توجّه به این که خوردنى هاى حرام، بیش از چهار موردى است که در آیه مطرح شده است، پس کلمه «انّما» به معناى حصر عقلى نیست، بلکه در مقابل تحریم هاى جاهلیّت است.
قاعده اضطرار، اختصاص به خوردنى ها ندارد و در هر مسئله اى پیش آید، قانون را تخفیف مى دهد. از امام صادق (ع) سؤال کردند که پزشک به مریضى دستور استراحت و خوابیدن داده است، نماز را چه کند؟ امام این آیه را تلاوت نموده و فرمودند: نماز را خوابیده بخواند.
احکام اسلام، براساس مصالح است. در آیه قبل، خوردن به خاطر طیّب بودن آنها مباح بود و در این آیه چیزهایى که از طیّبات نیستند، حرام مى شود.
تحریم هاى الهى، تنها به جهت مسائل طبى و بهداشتى نیست، مثل تحریم گوشت مردار وخون، بلکه گاهى دلیل حرمت، مسائل اعتقادى، فکرى و تربیتى است. نظیر تحریم گوشت حیوانى که نام غیر خدا بر آن برده شده که به خاطر شرکزدایى است. چنان که گاهى ما از غذاى شخصى دورى مى کنیم، به خاطر عدم رعایت بهداشت توسط او، ولى گاهى دورى ما از روى اعراض یا اعتراض و برائت از اوست.
پیام ها
1- اسلام به مسئله غذا و تغذیه، توجّه کامل داشته و بارها در مورد غذاهاى مضرّ و حرام هشدار داده است. «انّما حرّم علیکم المیتة...»
2- تحریمها، تنها به دست خداست نه دیگران. «انّما حرّم علیکم»
3- توجّه به خداوند و بردن نام او، در ذبح حیوانات لازم است. تا هیچ کار ما خارج از مدار توحید نباشد و با مظاهر شرک و بتپرستى مبارزه کنیم. «وما اهلّ به لغیر اللَّه»
4- اضطرارى حکم را تغییر مىدهد که به انسان تحمیل شده باشد، نه آنکه انسان خود را مضطرّ کند. کلمه «اُضطُرّ» مجهول آمده است، نه معلوم. «فمن اضطرّ»
5 - اسلام، دین جامعى است که در هیچ مرحله بنبست ندارد. هر تکلیفى به هنگام اضطرار، قابل رفع است. «فمن اضطُرّ... فلا اثم علیه»
6- قانونگزاران باید شرایط ویژه را به هنگام وضع قانون در نظر بگیرند. «فمن اضطرّ... فلا اِثم علیه»
7- از شرایط اضطرارى، سوء استفاده نکنید. «فمن اضطُرّ غیرباغ ولا عاد»
منبع: پایگاه درس هایی از قرآن
به دنبال آیه قبل که فرمود: از پیش خود، حلال هاى خدا را بر خود حرام نکنید، خداوند تنها مردار و خون و گوشت خوک و هر حیوانى که مانند زمان جاهلیّت نام غیر خدا هنگام ذبح بر او برده شود، حرام کرده است.
امام صادق (ع) فرمود: گوشت مردار، سبب ضعف بدن و قطع نسل و مرگ ناگهانى مى شود و خوردن خون، سبب سنگدلى و قساوت قلب مى گردد.
طبق نظریه هاى بهداشتى، گوشت خوک عامل دو نوع کرم کدو و تریشین است. و حتّى در بعضى از کشورها، مصرف گوشت خوک ممنوع شمرده شده و انجیل مسیح نیز گناهکاران را به خوک تشبیه کرده است.
کسى که براى حفظ جان خود هیچ غذایى نداشته باشد، مى تواند به خاطر اضطرار از غذاى حرام استفاده کند، مشروط بر این که از روى سرکشى و نافرمانى و ستمگرى نباشد. یعنى فقط به همان مقدارى مصرف کند که خود را از مرگ برهاند، نه این که خواهان لذّت باشد. این اجازه به خاطر لطف و مهربانى خداوند است. امام صادق (ع) فرمود: اگر انسان عمداً در حال اضطرار از خوردنى هاى ممنوع نخورد و بمیرد، کافر مرده است.
با توجّه به این که خوردنى هاى حرام، بیش از چهار موردى است که در آیه مطرح شده است، پس کلمه «انّما» به معناى حصر عقلى نیست، بلکه در مقابل تحریم هاى جاهلیّت است.
قاعده اضطرار، اختصاص به خوردنى ها ندارد و در هر مسئله اى پیش آید، قانون را تخفیف مى دهد. از امام صادق (ع) سؤال کردند که پزشک به مریضى دستور استراحت و خوابیدن داده است، نماز را چه کند؟ امام این آیه را تلاوت نموده و فرمودند: نماز را خوابیده بخواند.
احکام اسلام، براساس مصالح است. در آیه قبل، خوردن به خاطر طیّب بودن آنها مباح بود و در این آیه چیزهایى که از طیّبات نیستند، حرام مى شود.
تحریم هاى الهى، تنها به جهت مسائل طبى و بهداشتى نیست، مثل تحریم گوشت مردار وخون، بلکه گاهى دلیل حرمت، مسائل اعتقادى، فکرى و تربیتى است. نظیر تحریم گوشت حیوانى که نام غیر خدا بر آن برده شده که به خاطر شرکزدایى است. چنان که گاهى ما از غذاى شخصى دورى مى کنیم، به خاطر عدم رعایت بهداشت توسط او، ولى گاهى دورى ما از روى اعراض یا اعتراض و برائت از اوست.
پیام ها
1- اسلام به مسئله غذا و تغذیه، توجّه کامل داشته و بارها در مورد غذاهاى مضرّ و حرام هشدار داده است. «انّما حرّم علیکم المیتة...»
2- تحریمها، تنها به دست خداست نه دیگران. «انّما حرّم علیکم»
3- توجّه به خداوند و بردن نام او، در ذبح حیوانات لازم است. تا هیچ کار ما خارج از مدار توحید نباشد و با مظاهر شرک و بتپرستى مبارزه کنیم. «وما اهلّ به لغیر اللَّه»
4- اضطرارى حکم را تغییر مىدهد که به انسان تحمیل شده باشد، نه آنکه انسان خود را مضطرّ کند. کلمه «اُضطُرّ» مجهول آمده است، نه معلوم. «فمن اضطرّ»
5 - اسلام، دین جامعى است که در هیچ مرحله بنبست ندارد. هر تکلیفى به هنگام اضطرار، قابل رفع است. «فمن اضطُرّ... فلا اثم علیه»
6- قانونگزاران باید شرایط ویژه را به هنگام وضع قانون در نظر بگیرند. «فمن اضطرّ... فلا اِثم علیه»
7- از شرایط اضطرارى، سوء استفاده نکنید. «فمن اضطُرّ غیرباغ ولا عاد»
منبع: پایگاه درس هایی از قرآن
تاکنون نظری ثبت نشده است