display result search
- 3449
- 1000
- 1000
- 1000
تفسیر آیه69 و 70 سوره فرقان
سخنرانی حجت الاسلام محسن قرائتی با موضوع تفسیر سوره فرقان - آیه 69 و 70
یُضَعَفْ لَهُ الْعَذَابُ یَوْمَ الْقِیَمَةِ وَیَخْلُدْ فِیهِ مُهَاناً
إِلَّا مَن تَابَ وَءَامَن وَعَمِلَ عَمَلاً صَلِحاً فَأُوْلَئِکَ یُبَدِّلُ اللَّهُ سَیِّئَاتِهِمْ حَسَنَتٍ وَکَانَ اللَّهُ غَفُوراً رَّحِیماً
ترجمه
در روز قیامت عذاب او دوچندان مىشود و همیشه به خوارى در آن خواهد ماند.
مگر کسانى که توبه کنند و ایمان آورند و عمل صالح انجام دهند. پس اینان (کسانى هستند که) خداوند بدىهایشان را به نیکى تبدیل مىکند، و خداوند آمرزنده و مهربان است.
چند برابر شدن عذاب مجرمین که در جملهى «یضاعف» آمده است، با عدل الهى مخالفتى ندارد، زیرا عذاب مضاعف در شرایطى است که گناه، آثار شوم و چند برابر داشته باشد. مثلاً زناکار هم گناه مىکند و هم دیگرى را به گناه وادار مىسازد و هم چه بسا از این گناه، فرزند حرامزادهاى به دنیا مىآورد که گرایشهاى منفى دارد. در قتل نفس نیز قاتل، فردى را مىکشد، ولى افرادى را داغدار، بىسرپرست ویتیم وجامعه را ناامن مىکند. هریک از این عناوین به تنهایى قابل کیفر است، همانگونه که اگر کسى سنّت بدى را در جامعه بنا نهد در طول تاریخ هر کس به آن سنّت عمل کند، براى مؤسّس آن نیز گناهى ثبت مىشود.
از آنجا که به اتّفاق همهى علما ومفسّران، زنا به تنهایى سبب جاودانگى در دوزخ نمىشود، بنابراین مسئلهى خلود و جاودانگى در دوزخ تنها براى مشرکانى است که زناکار باشند. آرى، عقیدهى حقّ و باطل و جهانبینى کفر و شرک، در کیفرها تأثیرگذار است.
امام رضا علیه السلام فرمود: به پیامبر گفته شد: فلانى انسان بدبختى است، زیرا بسیارى از گناهان را مرتکب شده است. پیامبر فرمود: هرگز چنین نیست که شما مى گویید، بلکه او نجات یافت و به حسن عاقبت رسید و گناهانش از بین رفت و به حسنات تبدیل شد. زیرا او روزى از راهى مى گذشت، مؤمنى را دید که عورتش پیدا بود و خود متوجّه نبود. (گویا خواب بوده است) این شخص بدن او را پوشاند و براى آن که خجالت نکشد او را با خبر نکرد، وقتى آن مؤمن متوجّه شد، در حقّ او چنین دعا کرد: خداوند به تو پاداش بسیار عطا کند، آخرت تو را با خیر همراه سازد و در حساب با تو مناقشه و سختگیرى نکند. خداوند دعاى آن مؤمن را در حقّ آن شخص، مستجاب فرمود و او خوش عاقبت شد.
وقتى که این مژده پیامبر اکرم به آن گناهکار رسید او از همهى گناهانش توبه کرد و اهل طاعت خدا شد. پس از یک هفته که گروهى از دشمنان اسلام به مدینه حمله کردند، پیامبر دستور دفاع داد، آن مرد نیز همراه با مسلمانان دیگر براى دفاع آماده شد و در درگیرى با دشمنان به شهادت رسید و عاقبتش به خیر وسعادت ختم گردید.
عواملى وجود دارد که کیفر را چند برابر مىکند. برخى از آن عوامل به این شرح است:
1- گاهى داشتن شخصیّت اجتماعى، کیفر مجرم را دو برابر مىکند. خداوند به زنان پیامبر مىفرماید: «مَن یَأت منکُنّ بِفاحشَة مُبیّنَة یُضاعف لها العَذاب» هر کس از شما همسران پیامبر کار زشت انجام دهید، دو برابر کیفر دارید.
2- گاهى زمان، گناه را دو برابر مىکند. مثل گناه در روز جمعه، چنانکه در روایات آمده است که کار خیر و یا شر در روز جمعه دو برابر سنجیده مى شود.
3- گاهى گناهِ کلیدى است، یعنى علاوه بر انحراف شخص، دیگران را نیز منحرف مىکند. «الّذین یَصدّون عن سبیل اللّه و یَبغونها عِوجاً... یُضاعف لهم العذاب»
پیام ها
1- کیفرهاى قیامت، هم کمّى است، «یخلد» و هم کیفى. «مهانا»
2- اسلام، بن بست ندارد. گنهکار نیز راه بازگشت دارد. «الاّ مَن تاب»
3- در هنگام ارتکاب گناه، ایمان از کف مى رود، و هنگام توبه باز مى گردد. «الا من تاب و آمن»
4- توبه، یک انقلاب همه جانبه است، نه یک حرکت سطحى و لفظى، عمل صالح نشانه توبه واقعى است. «تاب وآمن و عمل»
5 - توبه و ایمان واقعى، کارهاى انسان را تغییر مى دهد و رفتار ناپسند او را اصلاح مى کند. «وعملعملاً صالحا»
6- همان گونه که خداوند در آفرینش هستى از خاک و کود، گُل مىسازد، سیّئات انسانها را به حسنات تبدیل مى کند. «یبدّل اللّه سیّئاتهم حسنات»
منبع: پایگاه درس هایی از قرآن
یُضَعَفْ لَهُ الْعَذَابُ یَوْمَ الْقِیَمَةِ وَیَخْلُدْ فِیهِ مُهَاناً
إِلَّا مَن تَابَ وَءَامَن وَعَمِلَ عَمَلاً صَلِحاً فَأُوْلَئِکَ یُبَدِّلُ اللَّهُ سَیِّئَاتِهِمْ حَسَنَتٍ وَکَانَ اللَّهُ غَفُوراً رَّحِیماً
ترجمه
در روز قیامت عذاب او دوچندان مىشود و همیشه به خوارى در آن خواهد ماند.
مگر کسانى که توبه کنند و ایمان آورند و عمل صالح انجام دهند. پس اینان (کسانى هستند که) خداوند بدىهایشان را به نیکى تبدیل مىکند، و خداوند آمرزنده و مهربان است.
چند برابر شدن عذاب مجرمین که در جملهى «یضاعف» آمده است، با عدل الهى مخالفتى ندارد، زیرا عذاب مضاعف در شرایطى است که گناه، آثار شوم و چند برابر داشته باشد. مثلاً زناکار هم گناه مىکند و هم دیگرى را به گناه وادار مىسازد و هم چه بسا از این گناه، فرزند حرامزادهاى به دنیا مىآورد که گرایشهاى منفى دارد. در قتل نفس نیز قاتل، فردى را مىکشد، ولى افرادى را داغدار، بىسرپرست ویتیم وجامعه را ناامن مىکند. هریک از این عناوین به تنهایى قابل کیفر است، همانگونه که اگر کسى سنّت بدى را در جامعه بنا نهد در طول تاریخ هر کس به آن سنّت عمل کند، براى مؤسّس آن نیز گناهى ثبت مىشود.
از آنجا که به اتّفاق همهى علما ومفسّران، زنا به تنهایى سبب جاودانگى در دوزخ نمىشود، بنابراین مسئلهى خلود و جاودانگى در دوزخ تنها براى مشرکانى است که زناکار باشند. آرى، عقیدهى حقّ و باطل و جهانبینى کفر و شرک، در کیفرها تأثیرگذار است.
امام رضا علیه السلام فرمود: به پیامبر گفته شد: فلانى انسان بدبختى است، زیرا بسیارى از گناهان را مرتکب شده است. پیامبر فرمود: هرگز چنین نیست که شما مى گویید، بلکه او نجات یافت و به حسن عاقبت رسید و گناهانش از بین رفت و به حسنات تبدیل شد. زیرا او روزى از راهى مى گذشت، مؤمنى را دید که عورتش پیدا بود و خود متوجّه نبود. (گویا خواب بوده است) این شخص بدن او را پوشاند و براى آن که خجالت نکشد او را با خبر نکرد، وقتى آن مؤمن متوجّه شد، در حقّ او چنین دعا کرد: خداوند به تو پاداش بسیار عطا کند، آخرت تو را با خیر همراه سازد و در حساب با تو مناقشه و سختگیرى نکند. خداوند دعاى آن مؤمن را در حقّ آن شخص، مستجاب فرمود و او خوش عاقبت شد.
وقتى که این مژده پیامبر اکرم به آن گناهکار رسید او از همهى گناهانش توبه کرد و اهل طاعت خدا شد. پس از یک هفته که گروهى از دشمنان اسلام به مدینه حمله کردند، پیامبر دستور دفاع داد، آن مرد نیز همراه با مسلمانان دیگر براى دفاع آماده شد و در درگیرى با دشمنان به شهادت رسید و عاقبتش به خیر وسعادت ختم گردید.
عواملى وجود دارد که کیفر را چند برابر مىکند. برخى از آن عوامل به این شرح است:
1- گاهى داشتن شخصیّت اجتماعى، کیفر مجرم را دو برابر مىکند. خداوند به زنان پیامبر مىفرماید: «مَن یَأت منکُنّ بِفاحشَة مُبیّنَة یُضاعف لها العَذاب» هر کس از شما همسران پیامبر کار زشت انجام دهید، دو برابر کیفر دارید.
2- گاهى زمان، گناه را دو برابر مىکند. مثل گناه در روز جمعه، چنانکه در روایات آمده است که کار خیر و یا شر در روز جمعه دو برابر سنجیده مى شود.
3- گاهى گناهِ کلیدى است، یعنى علاوه بر انحراف شخص، دیگران را نیز منحرف مىکند. «الّذین یَصدّون عن سبیل اللّه و یَبغونها عِوجاً... یُضاعف لهم العذاب»
پیام ها
1- کیفرهاى قیامت، هم کمّى است، «یخلد» و هم کیفى. «مهانا»
2- اسلام، بن بست ندارد. گنهکار نیز راه بازگشت دارد. «الاّ مَن تاب»
3- در هنگام ارتکاب گناه، ایمان از کف مى رود، و هنگام توبه باز مى گردد. «الا من تاب و آمن»
4- توبه، یک انقلاب همه جانبه است، نه یک حرکت سطحى و لفظى، عمل صالح نشانه توبه واقعى است. «تاب وآمن و عمل»
5 - توبه و ایمان واقعى، کارهاى انسان را تغییر مى دهد و رفتار ناپسند او را اصلاح مى کند. «وعملعملاً صالحا»
6- همان گونه که خداوند در آفرینش هستى از خاک و کود، گُل مىسازد، سیّئات انسانها را به حسنات تبدیل مى کند. «یبدّل اللّه سیّئاتهم حسنات»
منبع: پایگاه درس هایی از قرآن
تاکنون نظری ثبت نشده است