- 11897
- 1000
- 1000
- 1000
تفسیر آیه 36 سوره اسراء
سخنرانی حجت الاسلام محسن قرائتی با موضوع تفسیر سوره اسراء - آیه 36
وَ لَاتَقْفُ مَا لَیْسَ لَکَ بِهِ عِلْمٌ إِنَّ السَّمْعَ وَالْبَصَرَ وَالْفُؤَادَ کُلُّ أُوْلَئِکَ کَانَ عَنْهُ مَسْئُولاً
ترجمه
و از آنچه به آن علم ندارى پیروى مکن، چون گوش و چشم و دل، همه اینها مورد بازخواست قرار خواهد گرفت.
ذکر چشم و گوش و دل در آیه، شاید از باب نمونه باشد، زیرا در قیامت علاوه بر خود انسان، از دست و پا و اعضاى دیگر هم سؤال مى شود و آنها به سخن آمده، اعتراف مى کنند. و ممکن است براى این باشد که انگیزه پیروى از دیگران از طریق دیدن یا شنیدن و یا اندیشه و درک است.
در طول تاریخ، بسیارى از فتنه ها و نزاع ها، از قضاوت هاى عجولانه یا حرف هاى بى مدرک و نظریه هاى بدون تحقیق و علم، به روز کرده است. عمل به این آیه، فرد و جامعه را در برابر بسیارى از فریب ها و خطاها بیمه مى کند. چرا که خوش بینى بیجا، زود باورى و شایعه پذیرى، جامعه را دستخوش ذلّت و تسلیم دشمن مى کند.
تقلید کورکورانه، پیروى از عادات و خیالات، تبعیّت از نیاکان، باور کردن پیشگویى ها، خواب ها، حدس ها و گمان ها، قضاوت بدون علم، گواهى دادن بدون علم، موضع گیرى، ستایش یا انتقاد بدون علم، تفسیر و تحلیل و نوشتن و فتوا دادن بدون علم، نقل شنیده هاى بى اساس و شایعات، نسبت دادن چیزى به خدا و دین بدون علم، تصمیم در شرایط هیجانى و بحرانى و بدون دلیل و ربرهان، تکیه به سوگندها و اشک هاى دروغین دیگران، همه اینها مصداق «لاتَقف ما لیس لک به علم» بوده و ممنوع است.
به مقتضاى روایات متواتر و معتبر، پیروى از اصول قطعى شرعى (مانند فتواى مجتهد، یا علمى که به اطمینان هاى نزدیک به یقین اطلاق مى شود) پیروى از علم است. همچنان که مردم از نسخه پزشک متخصّص و دلسوز، علم پیدا مى کنند، از فتواى مجتهد جامع الشرایط و متّقى نیز علم به حکم خدا پیدا مى کنند. بنابراین این مرحله از علم کافى است، هر چند علم درجاتى دارد و مراحل عمیق تر آن مانند: علم الیقین، حقّ الیقین و عین الیقین مى باشد.
امامان معصوم ، اصحاب خود را از شنیدن و گفتن هر سخنى باز مى داشتند و به آنان توصیه مى کردند که دربانِ دل و گوش خود باشید. ودر این امر، به این آیه «لاتقف ما لیس لک به علم» استناد مىکردند.
چنانکه امام صادق (ع) براى متنبّه کردن شخصى که هنگام رفتن به دستشویى، توقّف خود را در آنجا طول مىداد تا صداى ساز و آواز همسایه را بشنود، این آیه را تلاوت کرد و فرمود: گوش از شنیده ها، چشم از دیده ها و دل از خاطرات مؤاخذه مى شود. امام سجاد (ع) نیز فرمود: انسان حقّ ندارد هرچه مى خواهد بگوید.
شاید عبارت «کل اولئک» اشاره باشد که این سه عضو، از باب نمونه است، وگرنه بدون «کلّ اولئک» هم معناى آیه تمام بود.
پیام ها
1- زندگى باید براساس علم و اطلاعات صحیح و منطق و بصیرت باشد. «لاتقف ما لیس لک به علم»
2- بازار شایعات را داغ نکنیم و با نقل شنیده هاى بى اساس، آبرو و حقوق افراد را از بین نبریم. «لا تقف ...»
3- قرآن بساط ساحران، کاهنان و پیشگویان را که مردم ساده لوح را دور خود جمع مى کنند، بر هم مى زند. «لاتقف ما لیس لک به علم»
4- راه شناخت، تنها حس نیست، دل نیز یکى از راه هاى شناخت است. «السمع و البصر و الفؤاد»
5 - در قیامت، از باطن و نیّات هم بازخواست مى شود. «الفؤاد»
6- ایمان به قیامت و حسابرسى خداوند، عامل پیدایش تقواست. «کلّ اولئک کان مسئولا»
7- بهره بردارى صحیح نکردن از جسم و امکانات، مؤاخذه خواهد داشت. «کلّ اولئک کان مسئولا»
منبع: پایگاه درس هایی از قرآن
وَ لَاتَقْفُ مَا لَیْسَ لَکَ بِهِ عِلْمٌ إِنَّ السَّمْعَ وَالْبَصَرَ وَالْفُؤَادَ کُلُّ أُوْلَئِکَ کَانَ عَنْهُ مَسْئُولاً
ترجمه
و از آنچه به آن علم ندارى پیروى مکن، چون گوش و چشم و دل، همه اینها مورد بازخواست قرار خواهد گرفت.
ذکر چشم و گوش و دل در آیه، شاید از باب نمونه باشد، زیرا در قیامت علاوه بر خود انسان، از دست و پا و اعضاى دیگر هم سؤال مى شود و آنها به سخن آمده، اعتراف مى کنند. و ممکن است براى این باشد که انگیزه پیروى از دیگران از طریق دیدن یا شنیدن و یا اندیشه و درک است.
در طول تاریخ، بسیارى از فتنه ها و نزاع ها، از قضاوت هاى عجولانه یا حرف هاى بى مدرک و نظریه هاى بدون تحقیق و علم، به روز کرده است. عمل به این آیه، فرد و جامعه را در برابر بسیارى از فریب ها و خطاها بیمه مى کند. چرا که خوش بینى بیجا، زود باورى و شایعه پذیرى، جامعه را دستخوش ذلّت و تسلیم دشمن مى کند.
تقلید کورکورانه، پیروى از عادات و خیالات، تبعیّت از نیاکان، باور کردن پیشگویى ها، خواب ها، حدس ها و گمان ها، قضاوت بدون علم، گواهى دادن بدون علم، موضع گیرى، ستایش یا انتقاد بدون علم، تفسیر و تحلیل و نوشتن و فتوا دادن بدون علم، نقل شنیده هاى بى اساس و شایعات، نسبت دادن چیزى به خدا و دین بدون علم، تصمیم در شرایط هیجانى و بحرانى و بدون دلیل و ربرهان، تکیه به سوگندها و اشک هاى دروغین دیگران، همه اینها مصداق «لاتَقف ما لیس لک به علم» بوده و ممنوع است.
به مقتضاى روایات متواتر و معتبر، پیروى از اصول قطعى شرعى (مانند فتواى مجتهد، یا علمى که به اطمینان هاى نزدیک به یقین اطلاق مى شود) پیروى از علم است. همچنان که مردم از نسخه پزشک متخصّص و دلسوز، علم پیدا مى کنند، از فتواى مجتهد جامع الشرایط و متّقى نیز علم به حکم خدا پیدا مى کنند. بنابراین این مرحله از علم کافى است، هر چند علم درجاتى دارد و مراحل عمیق تر آن مانند: علم الیقین، حقّ الیقین و عین الیقین مى باشد.
امامان معصوم ، اصحاب خود را از شنیدن و گفتن هر سخنى باز مى داشتند و به آنان توصیه مى کردند که دربانِ دل و گوش خود باشید. ودر این امر، به این آیه «لاتقف ما لیس لک به علم» استناد مىکردند.
چنانکه امام صادق (ع) براى متنبّه کردن شخصى که هنگام رفتن به دستشویى، توقّف خود را در آنجا طول مىداد تا صداى ساز و آواز همسایه را بشنود، این آیه را تلاوت کرد و فرمود: گوش از شنیده ها، چشم از دیده ها و دل از خاطرات مؤاخذه مى شود. امام سجاد (ع) نیز فرمود: انسان حقّ ندارد هرچه مى خواهد بگوید.
شاید عبارت «کل اولئک» اشاره باشد که این سه عضو، از باب نمونه است، وگرنه بدون «کلّ اولئک» هم معناى آیه تمام بود.
پیام ها
1- زندگى باید براساس علم و اطلاعات صحیح و منطق و بصیرت باشد. «لاتقف ما لیس لک به علم»
2- بازار شایعات را داغ نکنیم و با نقل شنیده هاى بى اساس، آبرو و حقوق افراد را از بین نبریم. «لا تقف ...»
3- قرآن بساط ساحران، کاهنان و پیشگویان را که مردم ساده لوح را دور خود جمع مى کنند، بر هم مى زند. «لاتقف ما لیس لک به علم»
4- راه شناخت، تنها حس نیست، دل نیز یکى از راه هاى شناخت است. «السمع و البصر و الفؤاد»
5 - در قیامت، از باطن و نیّات هم بازخواست مى شود. «الفؤاد»
6- ایمان به قیامت و حسابرسى خداوند، عامل پیدایش تقواست. «کلّ اولئک کان مسئولا»
7- بهره بردارى صحیح نکردن از جسم و امکانات، مؤاخذه خواهد داشت. «کلّ اولئک کان مسئولا»
منبع: پایگاه درس هایی از قرآن
تاکنون نظری ثبت نشده است